დავით IV აღმაშენებელი
- მოსე ჯანაშვილი – “დავით აღმაშენებელი”
- ილია ჭავჭავაძე – “დავით აღმაშენებელი”
- გრიგოლ რობაქიძე – “დავით აღმაშენებელი”
დავით აღმაშენებელი – David Agmashenebeli
ბურუსი – BURUSI
თენგიზ ვერულავა – TENGIZ VERULAVA
ჯანდაცვის პოლიტიკა, ეკონომიკა, სოციოლოგია
Literature
Art
Cinema-Theatre
Music
History
Philosophy
შესავალი თანამედროვე აზროვნებაში
Blog Stats
- 38,958,649 hits
გვერდები
- About me
- Art
- ადამ მენძიბლოცკი – Adam Miedzyblocki
- ავთო ვარაზი – Avto Varazi
- აკაკი ჯაში – Akaki Jashi
- ალექს ბერდიშევი – Alex Berdysheff
- ალექსანდრე მრევლიშვილი – Aleksandre Mrevlishvili
- ალექსანდრე ციმაკურიძე – Aleksander Tsimakuridze
- ამადეო მოდილიანი – Amedeo Modigliani
- ანრი რუსო – Henri Rousseau
- აპოლონ ქუთათელაძე – Apolon Kutateladze
- ბათუ კრავეიშვილი – Batu Kraveishvili
- ბესიკ გაბაშვილი – Besik Gabashvili
- ბესო ყაზაიშვილი – Beso Kazaishvili
- ბექა ბოლქვაძე – Beqa Bolqvadze
- ბიძინა ავალიშვილი – Bidzina Avalishvili
- ბორის რომანოვსკი – Borys Romanowski
- გია ბუღაძე – Gia Bugadze
- გიგო გაბაშვილი – Gigo Gabashvili
- გიგო ზაზიაშვილი – Gigo Zaziashvili
- გივი სიპროშვილი – Givi Siproshvili
- გიორგი გეგეჭკორი – Giorgi Gegechkori
- გიორგი დანიბეგაშვილი – Giorgi Danibegashvili
- გიორგი ფხაკაძე – George Pkhakadze
- გოგი ალექსი-მესხიშვილი – Gogi Aleqsi-Meskhishvili
- გოგი თოთიბაძე – Gogi Totibadze
- გოგი მიქელაძე – Gogi Mikeladze
- გრიგოლ გაგარინი – Grigory Gagarin
- გრიგოლ მესხი – Grigori Meskhi
- გურამ გელოვანი – Guram Gelovani
- გუსტავ დორე – Gustave Doré
- დავით კაკაბაძე – David Kakabadze
- დავით მელიქიშვილი – David Melikishvili
- დიმიტრი შევარდნაძე – Dimitri Shevardnadze
- ედვარდ მუნკი – Edvard Munch
- ევგენი ლანსერე – Evgeni Lansere
- ეკატერინე ბაღდავაძე – Ekaterine Bagdavadze
- ელ გრეკო – El Greco
- ელგუჯა ამაშუკელი – Elguja Amashukeli
- ელგუჯა ბერძენიშვილი – Elguja Berdzenishvili
- ელენე ახვლედიანი – Elene Akhvlediani
- ეჟენ დელაკრუა – Eugène Delacroix
- ესმა ონიანი – Esma Oniani
- ვალენტინ თოფურიძე – Valentin Topuridze
- ვალერიან სიდამონ-ერისთავი – Valerian Sidamon-Eristavi
- ვასილ ტიმი – Vasil Timm
- ვასილი შუხაევი – Vasil Shukhaev
- ვახტანგ ონიანი – Vakhtang Oniani
- ვიქტორ პანჩენკო – Viktor Panchenko
- ვლადისლავ სტახოვსკი – Vladislav Stakhovski
- ზიგმუნტ (ზიგა) ვალიშევსკი – Zygmunt (Zyga) Waliszewski
- ზურა ბალანჩივაძე – Zura Balanchivadze
- ზურაბ ნიჟარაძე – Zurab Nijaradze
- ზურაბ სამხარაძე – Zurab Samkharadze
- თამარ აბაკელია – Tamar Abakelia
- თამარ ვახვახიშვილი – Tamar Vakhvakhishvili
- თეა კობახიძე – Tea Kobakhidze
- თემო ედილაშვილი – Temo Edilashvili
- თემო ჯაფარიძე – Temo Japaridze
- თენგიზ მირზაშვილი – Tengiz Mirzashvili
- იაკობ ნიკოლაძე – Iakob Nikoladse
- იან პაევსკი – Jan Pajewski
- ივან აივაზოვსკი – Ivan Aivazovsky
- ილია ზანკოვსკი – Ilya Zankovsky
- ილია ზდანევიჩი – Ilia Zdanevich
- იოსებ შარლემანი – Iosif Charlemagne
- ირაკლი გამრეკელი – Irakli Gamrekeli
- ირაკლი თოიძე – Irakli Toidze
- ირაკლი ოჩიაური – Irakli Ochiauri
- ირაკლი ფარჯიანი – Irakli Parjiani
- ირინა ლავრინენკო, თამარ ბაქრაძე – Irina Lavrinenko, Tamar Bakradze
- კაიი ჰიგაშიამა – Kaii HIGASHIYAMA
- კარლო კაჭარავა – Karlo Kacharava
- კაცუშიკა ჰოკუსაი – Katsushika Hokusai
- კაცუშიკა ჰოკუსაი – Katsushika Hokusai
- კიკი კაკაბაძე – Kiki Kakabadze
- კირილ ზდანევიჩი – Kirill Zdanevich
- კლოდ მონე – Claude Monet
- კობა ჭუმბურიძე – Koba Chumburidze
- კორნელი სანაძე – Korneli Sanadze
- კოტე მერაბიშვილი – Kote Merabishvili
- კუნიო კანეკო – KUNIO KANEKO
- ლადო გუდიაშვილი – Lado Gudiashvili
- ლაშა შოშიაშვილი – Lasha Shoshiashvili
- ლევან კიკალიშვილი – Levan Kikalishvili
- ლევან მარგიანი – Levan Margiani
- ლევან მინდიაშვილი – Levan Mindiashvili
- ლევან ცუცქირიძე – Levan Tsutsqiridze
- ლევან ჭოღოშვილი – Levan Chogoshvili
- ლევან ხარანაული – Levan Kharanauli
- ლეონარდო და ვინჩი – Leonardo da Vinci
- მათიკო მამალაძე – Matiko Mamaladze
- მამუკა თავაქარაშვილი – Mamuka Tavaqarashvili
- მერაბ აბრამიშვილი – Merab Abramishvili
- მერაბ ბერძენიშვილი – Merab Berdzenishvili
- მერაბ გაგილაძე – Merab Gagiladze
- მირიამ სოლოღაშვილი – Miriam Sologhashvili
- მიქელანჯელო ბუანაროტი – Michelangelo Buonarroti
- მიხაი ზიჩი – Mihály Zichy
- მიხალ ვადბოლსკი – Michal Wadbolski
- მიხეილ ბილანიშვილი – Mikheil Bilanishvili
- მიხეილ ხვიტია – Mikheil Khvitia
- მოსე თოიძე – Mose Toidze
- ნათელა იანქოშვილი – Natela Iankoshvili
- ნიკანორ ჩერნეცოვი – Nikanor Chernetsov
- ნიკოლაი სკლიფასოვსკი – Nikolay Sklifasovski
- ნიკოლოზ კანდელაკი – Nikoloz Kandelaki
- ნოდარ მალაზონია
- ოდილონ რედონი – Odilon Redon
- ოსკარ შმერლინგი – Oskar Shmerling
- პაბლო პიკასო – Pablo Picasso
- პეტრე ოცხელი – Petre Otskheli
- პოლ გოგენი – Paul Gauguin
- რაფაელი – Raphael Sanzio
- რეზა აბასი – Reza Abbasi
- რეზო ადამია – Rezo Adamia
- რემბრანდტი – Rembrandt
- რენე მაგრიტი – René Magritte
- რენე მაგრიტი – ნახატები; René Magritte
- რომანოზ გველესიანი – Romanoz Gvelesiani
- რუსუდან ფეტვიაშვილი – Rusudan Petviashvili
- რუსუდან ჯავრიშვილი – Rusudan Javrishvili
- სალვადორ დალი – Salvador Dalí
- სევერიან მაისაშვილი – Severian Maisashvili
- სერგო ქობულაძე – Sergo Qobuladze
- სილოვან კაკაბაძე – Silovan Kakabadze
- სოლიკო ვირსალაძე – Soliko Virsaladze
- სოსო გაბაშვილი – Soso Gabashvili
- სტანისლავ ჰორნო-პოპლავსკი – Stanislaw Horno-Poplawsky
- უჩა ჯაფარიძე – Ucha Japaridze
- ფარნაოზ ზურაბიშვილი – Parnaos Surabischwili
- ფელიქს ხოდოროვიჩი – Feliks Khodorovich
- ფიროსმანი – Pirosmani
- ფრიდა კალო – Frida Kahlo
- ქეთევან დავლიანიძე – Ketevan Davlianidze
- ქეთევან მაღალაშვილი – Ketevan Magalashvili
- ქეთევან ფერაძე – Ketevan Peradze
- ქეთი მატაბელი – Keti Matabeli
- ქრისტიან ტონჰეიზერი – Cristian Tonhaiser
- ქურდიანები – Kurdiani
- შალვა ქიქოძე – Shalva Qiqodze
- შოთა მიქატაძე – Shota Mikatadze
- ჯარჯი ბალანჩივაძე – Jarji Balanchivadze
- ჯარჯი ჯანდიერი – Jarji Jandieri
- ჯოვანი ვეფხვაძე – Jovani Vepkhvadze
- ჰაიმ სუტინი – Chaim Soutine
- ჰენრიკ ჰრინევსკი – Henryk Hryniewski
- ჰენრიხ ფუსელი – Henry Fuseli
- ჰიერონიმუს ბოსხი – Hieronymus Bosch
- Cinema-Theatre
- ირაკლი კვირიკაძე – Irakli Kvirikadze
- Auguste and Louis Lumière
- აბელ განსი – Abel Gance
- აკაკი ვასაძე – Akaki Vasadze
- აკაკი კვანტალიანი – Akaki Kvantaliani
- აკაკი ფაღავა – Akaki Pagava
- აკაკი ხორავა – Akaki Khorava
- ალ პაჩინო – Al Pacino
- ალენ დელონი – Alain Delon
- ალექსანდრე იმედაშვილი – Aleksander Imedashvili
- ალექსანდრე სუმბათაშვილ-იუჟინი – Aleksandr Sumbatashvili-Jujin
- ალექსანდრე ჩხარტიშვილი – Aleksandre Chkhartishvili
- ალექსანდრე წუწუნავა – Aleksandre Tsutsunava
- ალფრედ ჰიჩკოკი – Alfred Hitchcock
- ანა მანიანი – Anna Magnani
- ანდრე ბაზენი – André Bazin
- ანდრეი ტარკოვსკი – Andrei Tarkovsky
- არიადნა შენგელაია – Ariadna shengelaia
- ბარტ ლანკასტერი – Burt Lancaster
- ბელა ტარი – Béla Tarr
- ბესო ზანგური – Beso Zanguri
- ბრიჯიტ ბარდო – Brigitte Bardot
- გეგა კობახიძე – Gega Kobakhidze
- გელა კანდელაკი – Gela Kandelaki
- გიგა ლორთქიფანიძე – Giga Lortkipanidze
- გიორგი ალექსიძე – Giorgi Aleksidze
- გიორგი გეგეჭკორი – Giorgi Gegechkori
- გიორგი შავგულიძე – Giorgi Shavgulidze
- გიორგი შენგელაია – Giorgi Shengelaia
- გოგი გვახარია – Gogi Gvakharia
- გოგი ხარაბაძე
- გოჩა ლომია – Gocha Lomia
- გრეტა გარბო – Greta Garbo
- გრიგოლ კოსტავა – Grigol Kostava
- გუგული მგელაძე – Guguli Mgeladze
- დასტინ ჰოფმანი – Dustin Hoffman
- დევიდ უორკ გრიფითი – David Wark Griffith
- დიმიტრი ალექსიძე – Dimitri Aleksidze
- დიტო ცინცაძე – Dito Tsintsadze
- დოდო აბაშიძე – Dodo Abashidze
- დოდო ანთაძე – Dodo Antadze
- დოდო ჭიჭინაძე – Dodo Chichinadze
- დუგლას სირკი – Douglas Sirk
- დუდუხანა წეროძე – Dudukhana Tserodze
- ედიშერ მაღალაშვილი – Edisher Magalashvili
- ელდარ შენგელაია – Eldar Shengelaia
- ელდარ შენგელაია – Eldar Shengelaya
- ელეონორა დუზე – Eleonora Duse
- ელიზაბეტ ტეილორი – Elizabeth Taylor
- ელისაბედ ჩერქეზიშვილი – Elisabed Cherkezishvili
- ენტონი ჰოპკინსი – Anthony Hopkins
- ერიკ რომერი – Eric Rohmer
- ეროსი მანჯგალაძე – Erosi Manjgaladze
- ეფემია მესხი – Ephemia Meskhi
- ვალერიან გუნია – Valerian Gunia
- ვასილ ამაშუკელი – Vasil Amashukeli
- ვასო აბაშიძე – Vaso Abashidze
- ვასო გოძიაშვილი – Vaso Godziashvili
- ვასო ყუშიტაშვილი – Vaso Kushitashvili
- ვახტანგ ტაბლიაშვილი – Vakhtang Tabliashvili
- ვახტანგ ჭაბუკიანი – Vakhtang Chabukiani
- ვერა წიგნაძე – Vera Tsignadze
- ვერიკო ანჯაფარიძე – Veriko Andjaparidze
- ვივიენ ლი – Vivien Leigh
- ვიმ ვენდერსი – Wim wenders
- ვიტორიო გასმანი – Vittorio Gassman
- ზაზა პაპუაშვილი – Zaza Papuashvili
- ზიგფრიდ კრაკაუერი – Siegfried Kracauer
- ზინა კვერენჩხილაძე – Zina Kverenchkhiladze
- ზურაბ კიკალეიშვილი – Zurab Kikaleishvili
- ზურაბ ქაფიანიძე – Zurab Kapianidze
- ზურაბ ყიფშიძე – Zurab Kipshidze
- თამაზ ვაშაკიძე – Tamaz Vashakidze
- თამარ ციციშვილი – Tamar Tsitsishvili
- თამარ წულუკიძე – Tamar Tsulukidze
- თამარ ჭავჭავაძე – Tamar Chavchavadze
- თამარა თუმანიშვილი – Tamara Toumanova (Tumanishvili)
- თემურ ჩხეიძე – Temur Ckheidze
- თენგიზ აბულაძე – Tengiz Abuladze
- თენგიზ არჩვაძე – Tengiz Archvadze
- თეო ხატიაშვილი – Teo Khatiashvili
- ია ნინიძე – Ia Ninidze
- იასუძირო ოძუ – Yasujiro Ozu
- იზა გიგოშვილი – Iza Gigoshvili
- ინგმარ ბერგმანი – Ingmar Bergman
- ინგრიდ ბერგმანი – Ingrid Bergman
- კატრინ დენევი – Katerine Denev
- კიმ კი დუკი – Kim Ki-duk
- კლაუდია კარდინალე – Claudia Cardinale
- კლაუს მარია ბრანდაუერი – Klaus Maria Brandauer
- კოტე მარჯანიშვილი – Kote Marjanishvili
- კოტე მესხი – Kote Meskhi
- კოტე მიქაბერიძე – Kote Miqaberidze
- კოტე ყიფიანი – Kote Kipiani
- კშიშტოფ კესლევსკი – Krzysztof Kieslowski
- ლადო ალექსი-მესხიშვილი – Lado Aleksi-Meskhishvili
- ლაიზა მინელი – Liza Minnelli
- ლალი ბადურაშვილი – Lali Badurashili
- ლანა ღოღობერიძე – Lana Gogoberidze
- ლევან უჩანეიშვილი – Levan Uchaneishvili
- ლეილა აბაშიძე – Leila Abashidze
- ლეილა ყიფიანი – Leila Kipiani
- ლელა ოჩიაური – Lela Ochiauri
- ლია ელიავა – Lia Eliava
- ლიანა ასათიანი – Liana Asatiani
- ლიკა ქავჟარაძე – Lika Kavjaradze
- ლორენს ოლივიე – Laurence Olivier
- ლუი დე ფიუნესი – Louis de Funès
- ლუის ბუნუელი – Luis Buñuel
- ლუკინო ვისკონტი – Luchino Visconti
- მაია პლისეცკაია – Maya Plisetskaya
- მაკო საფაროვა – Mako Sapharova
- მანანა თევზაძე – Manana Tevzadze
- მარინე თბილელი – Marine Tbileli
- მარინე ჯანაშია – Marine Janashia
- მარლენ დიტრიხი – Marlene Dietrich
- მარლონ ბრანდო – Marlon Brando
- მარჩელო მასტროიანი – Marcello Mastroianni
- მედეა ჩახავა – Medea Chakhava
- მედეა ჯაფარიძე – Medea Japaridze
- მერაბ კოკოჩაშვილი – Merab Kokochashvili
- მერლინ მონრო – Marilyn Monroe
- მზია არაბული – Mzia Arabuli
- მიქელანჯელო ანტონიონი – Michelangelo Antonioni
- მიხეილ თუმანიშვილი – Mikheil Tumanishvili
- მიხეილ კალატოზიშვილი – Mikhail Kalatozishvili
- მიხეილ კობახიძე – Mikheil Kobakhidze
- მიხეილ ჭიაურელი – Mikheil Chiaureli
- მონიკა ვიტი – Monica Vitti
- ნადეჟდა ხარაძე – Nadejda Kharadze
- ნატა მურვანიძე – Nata Murvanidze
- ნატო გაბუნია – Nato Gabunia
- ნატო ვაჩნაძე – Nato Vachnadze
- ნიკა თავაძე – Nika Tavadze
- ნიკოლოზ შენგელაია – Nikoloz Shengelaia
- ნინელი ჭანკვეტაძე – Nineli Chankvetadze
- ნინო ჩხეიძე – Nino Ckheidze
- ნინო ჩხეიძე – Nino Chkheidze
- ნუგზარ შარია
- ოთარ იოსელიანი – Otar Ioseliani
- ოთარ კობერიძე – Otar Koberidze
- ოთარ მეღვინეთუხუცესი – Otar Megvinetukhucesi
- პედრო ალმოდოვარი – Pedro Almodóvar
- პიერ კობახიძე – Pier Kobakhidze
- პიერ პაოლო პაზოლინი – Pier Paolo Pasolini
- პოლ ნიუმანი – Paul Newman
- ჟან გაბენი – Jean Gabin
- ჟან ლუი ტრენტინიანი – Jean-Louis Trintignant
- ჟან მარე – Jean Marais
- ჟან პოლ ბელმონდო – Jean-Paul Belmondo
- ჟან-ლუკ გოდარი – Jean-Luc Godard
- ჟერარ დეპარდიე – Gérard Depardieu
- ჟერარ ფილიპი – Gérard Philipe
- რაინერ ვერნერ ფასბინდერი – Rainer Werner Fassbinder
- რამაზ ჩხიკვაძე – Ramaz Ckhikvadze
- რეზო გაბრიაძე – Rezo Gabriadze
- რეზო ესაძე – Rezo Esadze
- რეზო ჩხეიძე – Rezo Chkheidze
- რეზო ჩხეიძე – Rezo Chkheidze
- რობერ ბრესონი – Robert Bresson
- რობერტ სტურუა – Robert Sturua
- რობერტო როსელინი – Roberto Rossellini
- რომან პოლანსკი – Roman Polanski
- რომი შნაიდერი – Romy Schneider
- რუდოლფ ვალენტინო – Rudolph Valentino
- სალომე (ნუცა) ალექსი-მესხიშვილი – Salome (Nutsa) Aleqsi-Meskhishvili
- სალომე ყანჩელი – Salome Kancheli
- სანდრო ახმეტელი – Sandro Akhmeteli
- სანდრო ინაშვილი – Sandro Inashvili
- სანდრო ჟორჟოლიანი – Sandro Jorjoliani
- სარა ბერნარ – Sarah Bernhardt
- სერგეი ეიზენშტეინი – Sergei Eisenstein
- სერგო ზაქარიაძე – Sergo Zakariadze
- სერგო ფარაჯანოვი – Sergei Parajanov
- სესილია თაყაიშვილი – Sesilia Takaishvili
- სიკო დოლიძე – Siko Dolidze
- სოფი ლორენი – Sophia Loren
- სოფიკო ჭიაურელი – Sofiko Chiaureli
- სპარტაკ ბაღაშვილი – Spartak Bagashvili
- ტასო აბაშიძე – Taso Abashidze
- ტოშირო მიფუნე – Toshirō Mifune
- უშანგი ჩხეიძე – Ushangi Ckheidze
- უცხოური კინო, თეატრი – Foreign Cinema, Theatre
- ფედერიკო ფელინი – Federico Fellini
- ქეთი დოლიძე – Keti Dolidze
- შალვა ღამბაშიძე – Shalva Gambashidze
- შონ კონერი – Sean Connery
- ჩარლზ ჩაპლინი – Charles Chaplin
- ცეცილია წუწუნავა – Cecilia Tsutsunava
- ძიგა ვერტოვი – Dziga Vertov
- ჯეკ ნიკოლსონი – Jack Nicholson
- ჯინა ლოლობრიჯიდა – Gina Lollobrigida
- ჯულიეტა მაზინა – Giulietta Masina
- ჰარი კუპერი – Gary Cooper
- ჰეიდარ ფალავანდიშვილი – Heidar Palavandishvili
- Health Policy, Economics & Sociology
- History
- 1956 წლის 9 მარტის ტრაგედია – Tragedy of 1956 9 March
- 1989 წლის 9 აპრილი, თბილისი – The April 9 tragedy, 1989, Tbilisi
- 1989 წლის 9 აპრილი, თბილისი – The April 9 tragedy, 1989, Tbilisi
- აბხაზები – Abkhaz
- აგიაშვილები – Agiashvili
- აკაკი და თამარ პაპავები; Akaki & Tamar Papava
- აკაკი შანიძე – Akaki Shanidze
- აკაკი ჩხენკელი – Akaki Chkhenkeli
- აკაკი ჭანტურია – Akaki Chanturia
- ალა დუდაევა – Alla Dudaeva
- ალავერდი – Alaverdi
- ალექსანდრე I დიდი – Aleksander I
- ალექსანდრე მანველიშვილი
- ალექსანდრე როინაშვილი – Alexander Roinashvili
- ალექსანდრე სარაჯიშვილი – Aleksander Sarajishvili
- ალექსანდრე ცაგარელი – Aleksandre Tsagareli
- ალექსანდრე წურწუმია – Aleksander Tsurtsumia
- ალექსანდრე ჭავჭავაძე – Aleksander Chavchavadze
- ალექსანდრე ხატისოვი – Aleksander Khatisov
- ალექსანდრე ხახანაშვილი – Aleksandre Khakhanashvili
- ალექსანდრე ჯანელიძე – Aleksander Janelidze
- ამბროსი ხელაია – Ambrosi Khelaia
- ამილახვრები
- ამილახვრები – Amilakhvari
- ამირეჯიბი – Amirejibi
- ანანია ჯაფარიძე – Anania Japaridze
- ანასტასია თუმანიშვილი-წერეთლისა – Anastasia Tumanishvili-Tsereteli
- ანდრეი ნეკრასოვი, ოლგა კონსკაია – Andrey Nekrasov, Olga Konskaia
- ანდრია აფაქიძე – Andria Apakidze
- ანდრია დადიანი – Andria Dadiani
- ანდრონიკაშვილები – Andronikashvili
- ანტონ II – Anton II
- ანჩაბაძეები – Anchabadze
- ანჯაფარიძეები – Anjaparidze
- არისტარქე – Aristarchos
- არნოლდ ჩიქობავა – Arnold Chikobava
- არტურ ლაისტი – Arthur Leist
- არქანჯელო ლამბერტი – Arcangelo Lamberti
- არჩილ II – Archil II
- არჩილ ჩაჩხიანი – Archil Chachkhiani
- არჩილ ჯორჯაძე – Archil Jorjadze
- ატენის სიონი – Ateni Sioni
- აფხაზეთი – Abkhazia
- აშოტ I კურაპალატი – Ashot I Kurapalates
- აშოტ კუხი – Ashot Kukhi
- აჭარა – Achara
- ბაბო დადიანი – Babo Dadiani
- ბაგრატ IV ერისთავთ-ერისთავი – Bagrat IV Eristavt-Eristavi
- ბაგრატ IV – Bagrat IV
- ბაგრატ V – Bagrat V
- ბაგრატ მესამე – Bagrat III
- ბაგრატიონები – Bagrationi dynasty
- ბაისუნგურ ბენოელი – Baysungur Benoysky
- ბარათაშვილები – Baratashvili
- ბასკები – Basques
- ბედიის მონასტერი – Bedia Cathedral
- ბეთანია
- ბეჟან ხორავა – Bejan Khorava
- ბერდიხა წიკლაური – Berdikha Ciklauri
- ბესარიონ გუგუშვილი – Besarion Gugushvili
- ბორჯომი – Borjomi
- გაბრიელ ქიქოძე – Gabriel Kikodze
- გაგრა – Gagra
- გაიოზ მამალაძე – Gaioz Mamaladze
- განათლება – Education
- გედევანიშვილი – Gedevanishvili
- გელათი – Gelati
- გიორგი (გიზო) ანჯაფარიძე – Giorgi Anjaparidze
- გიორგი III – Giorgi III
- გიორგი III – Giorgi III
- გიორგი V ბრწყინვალე – George V, the “Brilliant”
- გიორგი VIII – Giorgi VIII
- გიორგი XI
- გიორგი არდაზიშვილი – Giorgi Ardazishvili
- გიორგი ახვლედიანი – Giorgi Akhvlediani
- გიორგი ბერუჩაშვილი – Giorgi Beruchashvili
- გიორგი ელიავა – Giorgi Eliava
- გიორგი ზდანოვიჩი (მაიაშვილი) – Giorgi Zdanovich
- გიორგი კალანდია – Giorgi Kalandia
- გიორგი კვინიტაძე – Giorgi Kvinitadze
- გიორგი მაზნიაშვილი – Giorgi Mazniashvili
- გიორგი მელიქიშვილი – Giorgi Melikishvili
- გიორგი მეცამეტე – King Giorgi XIII
- გიორგი ნიკოლაძე – Giorgi Nikoladze
- გიორგი ოკუჯავა – Georg Okujava
- გიორგი სააკაძე – Giorgi Saakadze
- გიორგი ქავთარაძე – Giorgi Leon Kavtaradze
- გიორგი ჩუბინაშვილი – Giorgi Chubinashvili
- გიორგი ძოწენიძე – Giorgi Dzotsenidze
- გიორგი ძოწენიძე – Giorgi Dzotsenidze
- გიორგი წერეთელი – Giorgi Tsereteli
- გიული ალასანია – Giuli Alasania
- გოგი ხიმშიაშვილი – Gogi Khimshiashvili
- გრანი ქავთარია – Grani Kavtaria
- გრაფ ფონ დერ შულენბურგი – Graf von der Schulenburg
- გრემი – Gremi
- გრიგოლ გიორგაძე – Grigol Giorgadze
- გრიგოლ დიასამიძე – Grigol Diasamidze
- გრიგოლ ვოლსკი – Grigol Volski
- გრიგოლ ლორთქიფანიძე – Grigol Lortkipanidze
- გრიგოლ ურატაძე – Grigol Uratadze
- გრიგოლ ფერაძე – Grigol Peradze
- გუგუნავები – Gugunava
- გურამ თიკანაძე – Guram Tikanadze
- გურიელები – Gurieli
- დადეშქელიანები – Dadeshkeliani
- დადიანები – Dadiani
- დავით III კურაპალატი – David III kurapalates
- დავით V დევდარიანი – David V Devdariani
- დავით V – David V
- დავით VI ნარინი
- დავით VII ულუ – David VII Ulu
- დავით XIII ბაგრატიონი – David XIII Bagrationi
- დავით აღმაშენებელი – David Agmashenebeli
- დავით ზაქარაია – David Zakaraia
- დავით მხეიძე – David Mkheidze
- დავით სარაჯიშვილი – David Sarajishvili
- დავით ჩუბინაშვილი – David Chubinashvili
- დაზმირ ჯოჯუა – Dazmir Jojua
- დემეტრე I – Demetre I
- დიმიტრი ბაქრაძე – Dimitri Bakradze
- დიმიტრი ერმაკოვი – Dmitri Yermakov
- დიმიტრი ყიფიანი – Dimitri Kipiani
- დიუბუა დე მონპერე – Fridrich Dubois de Montpereux
- დონ კრისტოფორო დე კასტელი – Don Chistoforo De Castelli
- ევგენ (გენო) ღვალაძე – Evgeni Gvaladze
- ევგენი გეგეჭკორი – Evgeni Gegechkori
- ევგენი ხარაძე – Evgeni Kharadze
- ევტიხი ჟვანია – Evtikh Zhvania
- ეკატერინე ჭავჭავაძე-დადიანი – Ekaterine Chavchavadze-Dadiani
- ელიზბარ გულისაშვილი – Elizbar Gulisashvili
- ერეკლე (ეკო) წერეთელი – Erekle (Eko) Tsereteli
- ერეკლე I – Erekle I
- ერეკლე მეორე – Erekle II
- ერისთავები – Eristavi
- ეფრემ II – Efrem II
- ექვთიმე თაყაიშვილი – Ekvtime Takaishvili
- ვარდენ წულუკიძე – Varden Tsulukidze
- ვარლამ ბურჯანაძე – Varlam Burjanadze
- ვარლამ თოფურია – Varlam Topuria
- ვასილ მჟავანაძე – Vasil Mjavanadze
- ვასილ როინაშვილი – Vasil Roinashvili
- ვახტანგ ბერიძე – Vakhtang Beridze
- ვახტანგ გურული – Vakhtang Guruli
- ვახუშტი ბაგრატიონი – Vakhushti Bagrationi
- ვილჰელმ ჰუმბოლდტი – Wilhelm von Humboldt
- ვლასა მგელაძე – Vlasa Mgeladze
- ზაზა შაშიკაძე – Zaza Shashikadze
- ზაზა წურწუმია – Zaza Tsurtsumia
- ზაქარია ჭიჭინაძე – Zakharia Chichinadze
- ზბიგნევ ბჟეზინსკი – Zbigniew Brzezinski
- ზვიად გამსახურდია – Zviad Gamsakhurdia
- ზუგდიდის დადიანების სასახლე – Dadiani Palace
- ზურაბ ავალიშვილი – Zurab Avalishvili
- ზურაბ პაპასქირი – Zurab Papaskiri
- ზურაბ რატიანი – Zurab Ratiani
- ზურაბ ჭავჭავაძე – Zurab Chavchavadze
- ზურაბ ჭუმბურიძე – Zurab Chumburidze
- თამაზ ბერაძე – Tamaz Beradze
- თამაზ გამყრელიძე – Tamaz Gamkrelidze
- თამარ მეფე – Tamar – Queen of Georgia
- თარხნიშვილები – Tarkhnishvili
- თედო ჟორდანია – Tedo Jordania
- თეიმურაზ I – Teimuraz I
- თეიმურაზ II – Teimuraz II
- თეიმურაზ ბაგრატიონი – Teimuraz Bagrationi
- თეიმურაზ პეტრიაშვილი – Teimuraz Petriashvili
- თეკლე ბატონიშვილი – Tekle Batonishvili
- თენგიზ ვერულავა
- თომა ბალიაური – Toma Baliauri
- თრიალეთის კულტურა – Trialeti culture
- იაკობ მანსვეტაშვილი – Iakob Mansvetashvili
- იასონ კერესელიძე – Iason Kereselidze
- იაფეტიდები – კოლხური ცივილიზაცია; Kolkhian civilization
- იბერიის (ქართლის) სამეფო – Kingdom of Iberia (Kartli)
- ივანე ბერიტაშვილი – Ivane Beritashvili
- ივანე გვარამაძე – Ivane Gvaramadze
- ივანე თარხნიშვილი – Ivane Tarkhnishvili
- ივანე მაჩაბელი – Ivane Machabeli
- ივანე ყარანგოზიშვილი – Ivane Karangozishvili
- ივანე ჯავახიშვილი – Ivane Javakhishvili
- ილარიონ ვორონცოვ-დაშკოვი – Illarion Vorontsov-Dashkov
- ილია II – Ilia II
- ილია ვეკუა – Ilia Vekua
- ილია ზურაბიშვილი – Ilia Zurabishvili
- ილია ნაკაშიძე – Ilia Nakashidze
- ილია ოქრომჭედლიშვილი (სერებრიაკოვი)
- ილია წინამძღვრიშვილი – Ilia Tsinamdzgvrishvili
- იმერეთი – Imereti
- იოანე ბაგრატიონი – Ioane Bagrationi
- იოსებ სტალინი – Joseph Stalin
- იოსებ ყიფშიძე – Iosif Kipshidze
- ირაკლი ბაგრატიონ-მუხრანელი – Irakli Bagration-Mukhraneli
- ირაკლი შენგელაია – Irakli Shengelaia
- ირაკლი წერეთელი – Irakli Tsereteli
- ისტორიოგრაფია – historiography
- იუზა ვერულავა – Iuza Verulava
- იუსტინე აბულაძე – Iustine Abuladze
- იშხანი – Ishkhani
- კავკასია – Caucasus
- კალისტრატე ცინცაძე – Kalistrate Tsintsadze
- კარლო ჩხეიძე – Nikolay Chkheidze
- კახაბერ ჯაყელი – Kakhaber Jakeli
- კახეთი – Kakheti
- კახეთის მეფე ალექსანდრე II – Alexander II of Kakheti
- კირილე ლორთქიფანიძე – Kirile Lortkipanidze
- კირიონ II – Kirion II
- კოლხეთის სამეფო – Kingdom of Colchis
- კორნელი კაკაჩია – Kornely Kakachia
- კორნელი კეკელიძე – Korneli Kekelidze
- კოტე აბხაზი – Kote Abkhazi
- კოტე ანდრონიკაშვილი – Kote Andronikashvili
- კოტე ერისთავი – Kote Eristavi
- ლავრენტი ბერია – Lavrentiy Beria
- ლაზები – Lazi
- ლაშა ბაქრაძე – Lasha Bakradze
- ლაშა-გიორგი IV – Lasha-Giorgi IV
- ლევ გუმილიოვი – Lev Gumilev
- ლევან (მუსტაფა) შელია – Levan (Mustafa) Shelia
- ლევან I – Levan I
- ლევან I დადიანი – Levan I Dadiani
- ლევან დადიანი
- ლევან დადიანი
- ლევან ზ. ურუშაძე – Levan Z. Urushadze
- ლევან კლიმიაშვილი – Levan Klimiashvili
- ლევან რამიშვილი – Levan Ramishvili
- ლევან სანიკიძე – Levan Sanikidze
- ლეო კერესელიძე – Leo Kereselidze
- ლეონიდე (ოქროპირიძე) – Leonide (Okropiridze)
- ლიზიკო ქავთარაძე – Liziko Kavtaradze
- ლუარსაბ II – Luarsab II
- ლუარსაბ ანდრონიკაშვილი – Luarsab Andronikashvili
- ლუარსაბ ბოცვაძე – Luarsab Botsvadze
- მანანა სანაძე – Manana Sanadze
- მანუჩარ I დადიანი – Manuchar I Dadiani
- მარი ბროსე – Marie-Félicité Brosset
- მარიამ ბაგრატიონი – Mariam Bagrationi
- მარიამ დედოფალი – Queen Mariam
- მარიამ დედოფალი – Queen Mariam
- მარიამ ლორთქიფანიძე – Mariam Lortkipanidze
- მარიამ ჯამბაკურ-ორბელიანი – Mariam Jambakur-Orbeliani
- მარო მაყაშვილი – Maro Makashvili
- მარტვილის მონასტერი – ექვთიმე თაყაიშვილის ფოტოფონდი; The Martvili monastery – Ekvtime Takaishvili Photofund
- მარტვილის ტაძარი
- მარჯორი უორდროპი – Marjory Scott Wardrop
- მაჩაბლები – Machabeli
- მაჭავარიანები – Machavariani
- მელქისედეკ III – Melchizedek III
- მემედ აბაშიძე – Mehmet Abashidze
- მერაბ კიკნაძე
- მერაბ კოსტავა – Merab Kostava
- მერი ბარბაქაძე – Meri Barbakadze
- მერი შერვაშიძე – Meri Shervashidze
- მეფე გიორგი I – George I of Georgia
- მეფე გიორგი II
- მეფე დემეტრე II თავდადებული – King Demetre II the Self-sacrificer
- მეფე ვახტანგ VI – King Vakhtang VI
- მეფე ვახტანგ გორგასალი – Vakhtang I “Gorgasali”
- მეფე რუსუდანი
- მეფე ფარსმან III ქველი – Parsman III of Iberia “Kveli”
- მირიანაშვილები – Mirianashvili
- მიტროპოლიტი ნაზარი (იოსებ ლეჟავა) – Mitropolit Nazar (Joseph lejava)
- მიტროფანე ლაღიძე – Mitrofane Lagidze
- მიქელაძეები – Mikeladze
- მიხეილ თამარაშვილი – Mikheil Tamarashvili
- მიხეილ მჭედლიშვილი – Mikheil Mchedlishvili
- მიხეილ ქურდიანი – Mikheil Kurdiani
- მიხეილ წერეთელი – Mikheil Tsereteli
- მოსე ჯანაშვილი – Mose Janashvili
- მცხეთა – Mtskheta
- მცხეთა-მთიანეთი – Mtskheta-Mtianeti
- მცხეთის ჯვარი
- ნაზი შამანაური – Nazi Shamanauri
- ნათელა ფოფხაძე – Natela Popkhadze
- ნაკაშიძეები – Nakashidze
- ნანაში ნინა – მეგრული დედა ენა
- ნიკო ავალიშვილი – Niko Avalishvili
- ნიკო ბაგრატიონი (ბური) – Niko Bagrationi (buri)
- ნიკო ბერძენიშვილი – Niko Berdzenishvili
- ნიკო დადიანი – Niko Dadiani
- ნიკო კეცხოველი – Niko Ketskhoveli
- ნიკო მარი – Niko Marr
- ნიკო მუსხელიშვილი – Niko Muskhelishvili
- ნიკო ნიკოლაძე – Niko Nikoladze
- ნიკო ცხვედაძე – Niko Tskhvedadze
- ნიკოლოზ ირუბაქიძე- ჩოლოყაშვილი – Nikoloz Irubakidze-Cholokashvili
- ნიკორწმინდა – Nikortsminda
- ნინო ვაშაყმაძე – Nino Vashakmadze
- ნოდარ ანთელავა – Nodar Antelava
- ნოდარ ლომოური – Nodar Lomouri
- ნოდარ ნათაძე – Nodar Natadze
- ნოე ჟორდანია – Noe Jordania
- ნოქალაქევი-ციხე გოჯი – Nokalakevi – Archaeopolis
- ოლთაკე – Oltake
- ოლივერ უორდროპი – Oliver Wardrop
- ორბელიანები
- ოქრომრავალი კოლხეთი – land of the Golden Fleece – Ancient Colchis
- პაატა ქურდოვანიძე – Paata Kurdovanidze
- პავლე ინგოროყვა – Pavle Ingorokva
- პეტრე ბაგრატიონი – Pyotr Bagration
- პეტრე მელიქიშვილი – Petre Melikishvili
- პეტრე ქავთარაძე – Petre Kavtaradze
- პიეტრო დელა ვალე – Pietro Della Valle
- პლატონ იოსელიანი – Platon Ioseliani
- რევაზ გაბაშვილი – Revaz Gabashvili
- რევაზ დოღონაძე – Revaz Dogonadze
- როინ მეტრეველი – Roin Metreveli
- რონალდ რეიგანი – Ronald Wilson Reagan
- როსტომ ხანი – Rustam Khan
- სალომე დადიანი და აშილ მიურატი; Salome Dadiani & Achille Murat
- სამეგრელო -Samegrelo
- სამცხე–ჯავახეთი – Samtskhe-Javakheti
- სარგის კაკაბაძე – Sargis Kakabadze
- საქართველო და გარესამყარო – Georgia & World
- საქართველო და ირანი – Georgia & Iran
- საქართველო და რუსეთის იმპერია; Georgia & Russian Empire
- საქართველოს გერბები
- საქართველოს გვარები – გენეალოგია
- საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა და გერმანია
- საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა – Democratic Republic of Georgia (1918-1921 წწ.)
- საქართველოს მეფეები – Kings of Georgia
- საქართველოს მეცნიერებათა ეროვნული აკადემია – Georgian National Academy of Sciences
- საქართველოს მხარეები – Regions of Georgia
- საქართველოს რესპუბლიკა – Republic of Georgia
- საქართველოს რუქები – Map of Georgia
- საქართველოს საბჭოთა პერიოდი – The Soviet Georgia
- საქართველოს საეკლესიო მოღვაწენი – Georgian Church
- სახელმწიფო ხელისუფლება – Government
- სერგო ვარდოსანიძე – Sergo Vardosanidze
- სვანეთი – Svaneti
- სვეტიცხოველი – Svetitskhoveli
- სვიმონ ციციშვილი – Svimon Tsitsishvili
- სიმონ I – Simon I
- სიმონ ბაგრატიონ-მუხრანელი – Simon Bagration-Mukhraneli
- სიმონ ყაუხჩიშვილი – Simon Kaukhchishvili
- სიმონ ხეჩინაშვილი – Simon Khechinashvili
- სიმონ ჯანაშია – Simon Janashia
- სოლომონ I – Solomon I
- სოლომონ დოდაშვილი – Solomon Dodashvili
- სოლომონ მეორე – Giorgi XIII
- სპირიდონ კედია – Spiridon Kedia
- ტარიელ ფუტკარაძე – Tariel Putkaradze
- ურუშაძეები – Urushadze
- უჩა ბლუაშვილი – Ucha Bluashvili
- უცხოელები საქართველოზე – Foreigners about Georgia
- ფარნავაზ I – Pharnavaz I of Iberia
- ფაღავები – Pagava
- ფესტოს დისკი – Phaistos Disk
- ფოთი – Poti
- ქართველი იუნკრები – Georgian Junkers
- ქართლი – Kartli
- ქართული ფულის ისტორია
- ქართული ხუროთმოძღვრების ძეგლები – Monuments of Georgian Architecture
- ქაქუცა ჩოლოყაშვილი – Kakutsa Cholokashvili
- ქაჯაიები – Kajaia
- ქვათახევის მონასტერი – Kvatakhevi Church
- ქვარიანები – Kvariani
- ქრისტეფორე III ციცქიშვილი
- ქრისტეფორე რაჭველიშვილი – Qristefore Rachvelishvili
- ქუჯი ეგრისის ერისთავი – Kuji, the Eristavi of Egrisi
- ყინწვისის მონასტერი – Kintsvisi Monastery
- შალვა ერისთავი – Shalva Eristavi
- შალვა მაღლაკელიძე – Shalva Maglakelidze
- შალვა ჯავრიშვილი – Shalva Javrichvili
- შამილი – Imam Shamil
- შერგილ დადიანი – Shergil Dadiani
- შერვაშიძეები – Shervashidze
- შორენა ბორაშვილი-შტოიერი – Shorena Stoyer
- ჩოლოყაშვილები
- ჩოლოყაშვილები – Cholokashvili
- ცინცაძეები – Tsintsadze
- ციციშვილები – Tsitsishvili
- ცოტნე დადიანი – Tsotne Dadiani
- ძველი თბილისი (ფოტო, ისტორია) – Old Tbilisi (Photo, History)
- ძველი თბილისის რუკები – Old Tbilisi Map
- ძმები ზუბალაშვილები – Zubalashvili
- წალენჯიხის მაცხოვრის ტაძარი
- წერეთლები – Tsereteli
- წმ. ქეთევან დედოფალი – St. Queen Ketevan
- წულუკიძეები – Tsulukidze
- ჭავჭავაძეები – Chavchavadze
- ჭილაშვილები – Chilashvili
- ხახულის მონასტერი
- ხობის მონასტერი
- ჯაბა სამუშია – Jaba Samushia
- ჯაფარიძეები – Japaridze
- ჯაყელები – Jakeli
- ჰაინც ფენრიხი – Heinz Fähnrich
- Literature
- Varlam Shalamov – ვარლამ შალამოვი
- Баграҭ Уасыл-иҧа Шьынқәба, ბაგრატ შინკუბა, Bagrat Shinkuba
- ავქსენტი ცაგარელი – Avksenti Tsagareli
- აკა მორჩილაძე – Aka Morchiladze
- აკაკი ბაქრაძე – Akaki Bakradze
- აკაკი პაპავა – Akaki Papava
- აკაკი წერეთელი – Akaki Tsereteli
- აკუტაგავა რიუნოსკე – Akutagawa Ryunosuke
- ალბერ კამიუ – Albert Camus
- ალექსანდრე აბაშელი – Aleksandre Abasheli
- ალექსანდრე ბლოკი – Alexander Blok
- ალექსანდრე გვახარია – Aleksander Gvakharia
- ალექსანდრე მიქაბერიძე – Aleksandre Mikaberidze
- ალექსანდრე მჭედლიშვილი – Alexander Mchedlishvili
- ალექსანდრე ორბელიანი – Alexander Orbeliani
- ალექსანდრე ყაზბეგი – Alexander Kazbegi
- ალექსანდრე ჭავჭავაძე – Alexander Chavchavadze
- ალფონს დოდე – Alphonse Daudet
- ანა ახმატოვა – Anna Akhmatova
- ანა კალანდაძე – Ana Kalandadze
- ანა კორძაია-სამადაშვილი – Ana Kordzaia-Samadashvili
- ანასტასია ერისთავ-ხოშტარია – Anastasia Eristav-Khoshtaria
- ანდრე ჟიდი – André Gide
- ანდრეი პლატონოვი – Andrei Platonov
- ანტონ ფურცელაძე – Anton Purceladze
- ანტონ ჩეხოვი – Anton Chekhov
- ანტუან დე სენტ-ეგზიუპერი – Antoine de Saint-Exupery
- არტურ რემბო – Arthur Rimbaud
- აშუღი ჰაზირა – Hazira
- ბარბარე ჯორჯაძე – Barbare Jorjadze
- ბაჩანა რაზიკაშვილი – Bachana Razikashvili
- ბელა ჩეკურიშვილი – Bella Chekurishvili
- ბერტა ფონ ზუტნერი – Bertha von Suttner
- ბესარიონ ჟღენტი – Besarion Jgenti
- ბესიკ ხარანაული – Besik Kharanauli
- ბესო ხვედელიძე – Beso Khvedelidze
- ბობ დილანი – Bob Dylan
- ბორის პასტერნაკი – Boris Pasternak
- გაბრიელ გარსია მარკესი – Gabriel García Márquez
- გაბრიელ სუნდუკიანცი – Gabriel Sundukian
- გაგა ლომიძე – Gaga Lomidze
- გალაკტიონი – Galaktion Tabidze
- გერონტი ქიქოძე – Geronti Qiqodze
- გი დე მოპასანი – Guy de Maupassant
- გიგა ქავთარაძე – Giga Kavtaradze
- გივი ალხაზიშვილი – Givi Alkhazishvili
- გივი გ. ქარჩავა – Givi G. Karchava
- გიორგი არაბული – Giorgi Arabuli
- გიორგი ბუნდოვანი – Giorgi Bundovani
- გიორგი გოგუა – Giorgi Gogua
- გიორგი ერისთავი – Giorgi Eristavi
- გიორგი თუმანიშვილი – Giorgi Tumanishvili
- გიორგი კეკელიძე – Giorgi Kekelidze
- გიორგი კორნაპელი – Giorgi Kornapeli
- გიორგი ლასხიშვილი – Giorgi Laskhishvili
- გიორგი ლეონიძე – Giorgi Leonidze
- გიორგი ლორთქიფანიძე – Giorgi Lortkipanidze
- გიორგი მერჩულე – Giorgi Merchule
- გიორგი მესხი – George Meskhi
- გიორგი ქოჩაკიძე (ჭალადიდელი) – Giorgi Kochakidze (Chaladideli)
- გიორგი ქუჩიშვილი – Giorgi Kuchishvili
- გიორგი შერვაშიძე – Giorgi Shervashidze
- გიორგი წერეთელი – Giorgi Tsereteli
- გიორგი ხორნაული – Giorgi Khornauli
- გიული წერეთელი – Giuli Tsereteli
- გოდერძი ჩოხელი – Goderdzi Chokheli
- გოჩა სხილაძე – Gocha Sxiladze
- გრიგოლ აბაშიძე – Grigol Abashidze
- გრიგოლ კოლხიდელი – Grigol Kolkhideli
- გრიგოლ ორბელიანი – Grigol Orbeliani
- გრიგოლ რობაქიძე – Grigol Robakidze
- გურამ ასათიანი
- გურამ დოჩანაშვილი – Guram Dochanashvili
- გურამ მეგრელიშვილი – Guram MegreliSvili
- გურამ ნავროზაშვილი – Guram Navrozashvili
- გურამ ოდიშარია – Guram Odisharia
- გურამ პეტრიაშვილი – Guram Petriashvili
- გურამ რჩეულიშვილი – Guram Rcheulishvili
- გურამ ფანჯიკიძე – Guram Panjikidze
- გურამ ხარშილაძე – Guram Kharshiladze
- დავით გაბუნია – David Gabunia
- დავით გურამიშვილი – David Guramishvili
- დავით დეფი – David Dephy
- დავით ერისთავი – David Eristavi
- დავით კარიჭაშვილი – David Karichashvili
- დავით კლდიაშვილი – David Kldiashvili
- დავით კლდიაშვილი- David Kldiashvili
- დავით მესხი – David Mesxi
- დავით ქართველიშვილი – David Kartvelishvili
- დავით ჩიხლაძე – David Chikhladze
- დავით ჩიხლაძე – David Chikhladze
- დათო კრაწაშვილი – David Kratsashvili
- დათო ლაღიძე – David Lagidze
- დათო მაღრაძე – David Magradze
- დათო ტურაშვილი – David Turashvili
- დანიელ ჭონქაძე – Daniel Chonkadze
- დანტე ალიგიერი – Dante Alighieri
- დარია ახვლედიანი – Daria Akhvlediani
- დემნა შენგელაია – Demna Shengelaia
- დიმიტრი გულია – Dmitry Gulia
- დიმიტრი გულია – Dmitry Gulia
- დოდონა კიზირია – Dodona Kiziria
- დომინიკ ირტენკაუფი – Dominik Irtenkauf
- დუტუ მეგრელი – Dutu Megreli
- ეგნატე ნინოშვილი – Egnate Ninoshvili
- ედგარ ალან პო – Edgar Allan Poe
- ედგარ ლიი მასტერსი – Edgar Lee Masters
- ეზრა პაუნდი – Ezra Pound
- ეკა ქევანიშვილი – Eka Kevanishvili
- ეკატერინე გაბაშვილი – Ekaterine Gabashvili
- ეკატერინე ლომიძე – Ekaterine Lomidze
- ელგუჯა მარღია – Elguja Margia
- ელენე დარიანი – Elene Dariani
- ემხვარ კახაძე – Emkhvar Kakhadze
- ერეშ ქიგალი – Eresh Qigali
- ერლომ ახვლედიანი – Erlom Akhvlediani
- ერნესტ ჰემინგუეი – Ernest Miller Hemingway
- ვალერიან გაფრინდაშვილი – Valerian Gaprindashvili
- ვაჟა-ფშაველა – Vazha-Pshavela
- ვასილ ბარნოვი – Vasil Barnov
- ვაცლავ ჰაველი – Vaclav Havel
- ვახტანგ კოტეტიშვილი – Vakhtang Kotetishvili
- ვახტანგ ორბელიანი – Vakhtang Orbeliani
- ვახუშტი კოტეტიშვილი – Vakhushti Kotetishvili
- ვირჯინია ვულფი – Virginia Woolf
- ვიქტორ ნოზაძე – Viktor Nozadze
- ვლადიმერ მაიაკოვსკი – Vladimir Mayakovsky
- ზაზა ბურჭულაძე – Zaza Burchuladze
- ზაზა შათირიშვილი – Zaza Shatirishvili
- ზაირა არსენიშვილი – Zaira Arsenishvili
- ზვიად კვარაცხელია – Zviad Kvaratskhelia
- ზვიად რატიანი – Zviad Ratiani
- ზურაბ ანტონოვი – Zurab Antonov
- ზურაბ კიკნაძე – Zurab Kiknadze
- ზურაბ რთველიაშვილი – Zurab Rtveliashvili
- თამაზ ბაძაღუა – Tamaz Badzagua
- თამაზ ბიბილური – Tamaz Bibiluri
- თამაზ ჩხენკელი – Tamaz Chkhenkeli
- თამაზ ჭილაძე – Tamaz Chiladze
- თამარ ბურჯანაძე – Tamar Burdjanadze
- თამუნა ებრალიძე – Tamar Ebralidze
- თედო რაზიკაშვილი – Tedo Razikashvili
- თედო სახოკია – Tedo Sakhokia
- თედორე დოსტოევსკი – Fyodor Dostoyevsky
- თომა ოტიელი – Toma Otieli
- თომას ელიოტი – Thomas Eliot
- თომას მანი – Thomas Mann
- იაკობ გოგებაშვილი – Iakob Gogebashvili
- იაკობ ცურტაველი – Iakob Tsurtaveli
- ივან ბუნინი – Ivan Bunin
- ივან ტურგენევი – Ivan Turgenev
- ივანე გომართელი – Ivane Gomarteli
- ივანე თარბა – Ivan Tarba
- ივანე კერესელიძე – Ivane Kereselidze
- ივანე როსტომაშვილი – Ivane Rostomashvili
- ივეტა წითაშვილი – Iveta Tsitashvili
- იზა ორჯონიკიძე – Iza Orjonikidze
- ილია ჭავჭავაძე – Ilia Chavchavadze
- იოანე ზოსიმე – Ioane-Zosime
- იონა მეუნარგია – Iona Meunargia
- იოსებ ბაქრაძე – Iosif Bakradze
- იოსებ გრიშაშვილი – Iosif Grishahshvili
- იოსებ დავითაშვილი – Ioseb Davitashvili
- იოსებ იმედაშვილი – Josef Imedashvili
- იოსებ ნონეშვილი
- იოსიფ ბროდსკი – Joseph Brodsky
- იოჰან ვოლფგანგ ფონ გოეთე – Johann Wolfgang von Goethe
- იპოლიტე ვართაგავა – Hippolit Vartagava
- ირაკლი აბაშიძე – Irakli Abashidze
- ირაკლი დოჭვირი – Irakli Dotchviri
- ირაკლი ლომოური – Irakli Lomouri
- იროდიონ ევდოშვილი – Irodion Evdoshvili
- კიტა აბაშიძე – Kita Abashidze
- კოლაუ ნადირაძე – Kolau Nadiradze
- კონსტანტინე ბრეგაძე – Konstantine Bregadze
- კონსტანტინე გამსახურდია – Konstantine Gamsakhurdia
- კონსტანტინე ვეკუა – Konstantine Vekua
- კოსტა ხეთაგათი – Kosta Khetagkati
- კოტე მაყაშვილი – Kote Makashvili
- კოტე ჯანდიერი – Kote Jandieri
- ლადო ასათიანი – Lado Asatiani
- ლაშა ბუღაძე – Lasha Bugadze
- ლევ ტოლსტოი – Leo Tolstoy
- ლევან ბერძენიშვილი – Levan Berdzenishvili
- ლევან გოთუა – Levan Gotua
- ლევთერ რიგვავა – Levter Rigvava
- ლეო ნაფტა – Leo Nafta
- ლეო ქიაჩელი – Leo Kiacheli
- ლია სტურუა – Lia Sturua
- მაკო ჯანჯიბუხაშვილი – Mako Janjibukhashvili
- მალხაზ ხარბედია – Malkhaz Kharbedia
- მამია გურიელი – Mamia Gurieli
- მამუკა წიკლაური – Mamuka Tsiklauri
- მანანა წერეთელი – Manana Tsereteli
- მარიამ დემურია – Mariam Demuria
- მარიკა ლაფაური – Marika Lapauri-Burk
- მარინა ცვეტაევა – Marina Tsvetaeva
- მარიო ვარგას ლიოსა – Mario Vargas Llosa
- მარკ ტვენი – Mark Twain
- მარსიანი – Marsiani
- მერაბ ღაღანიძე – Merab Ghaghanidze
- მილან კუნდერა – Milan Kundera
- მირზა გელოვანი – Mirza Gelovani
- მიშელ მონტენი – Michel de Montaigne
- მიშელ უელბეკი – Michel Houellebecq
- მიხა ხელაშვილი – Mikha Khelashvili
- მიხეილ ზანდუკელი – Mikheil -Zandukeli
- მიხეილ თუმანიშვილი – Mikheil Tumanishvili
- მიხეილ ლერმონტოვი – Mikhail Lermontov
- მიხეილ ქვლივიძე – Mikheil Kvlividze
- მიხეილ ჯავახიშვილი – Mikheil Javakhishvili
- მიხო მოსულიშვილი – Mikho Mosulishvili
- მორის ფოცხიშვილი – Moris Potskhishvili
- მურმან ლებანიძე – Murman Lebanidze
- მუხრან მაჭავარიანი – Mukhran Machavariani
- ნათია გიორგაძე – Natia Giorgadze
- ნაირა გელაშვილი – Naira Gelashvili
- ნანა ზარდიაშვილი – Nana Zardiashvili
- ნატალია ბერძენიშვილი – Natalia Berdzenishvili
- ნატალია ქადაგიძე – Natalia Qadagidze
- ნიკა ჩერქეზიშვილი – Nika Cherkezishvili
- ნიკო ლომოური – Niko Lomouri
- ნიკო ლორთქიფანიძე – Niko Lortkipanidze
- ნიკო სამადაშვილი – Niko Samadashvili
- ნიკოლაი გოგოლი – Nikolai Gogol
- ნიკოლოზ ბარათაშვილი – Nikoloz Baratashvili
- ნინო დარბაისელი – Nino Darbaiseli
- ნინო ნაკაშიძე – Nino Nakashidze
- ნინო ხარატიშვილი – Nino Kharatishvili
- ნოდარ დუმბაძე – Nodar Dumbadze
- ნოდარ ლადარია – Nodar Ladaria
- ნოდარ ნარსია – Nodar Narsia
- ნოე ჩხიკვაძე – Noe Chkhikvadze
- ნუგზარ შატაიძე – Nugzar Shataidze
- ო. ჰენრი – O. Henry
- ოთარ ჩხეიძე – Otar Ckheidze
- ოთარ ჭილაძე – Otar Chiladze
- ოსიპ მანდელშტამი -Osip Mandelstam
- ოტია იოსელიანი – Otia Ioseliani
- პაატა შამუგია – Paata Shamugia
- პაოლო იაშვილი – Paolo Iashvili
- პარმენ ცახელი – Parmen Tsakheli
- პაულ ცელანი – Paul Celan
- პეტრე ბაგრატიონ-გრუზინსკი – Petre Bagration-Gruzinski
- პეტრე უმიკაშვილი – Petre Umikashvili
- პოლიკარპე კაკაბაძე – Polikarpe Kakabadze
- რაბინდრანათ თაგორი – Rabindranath Tagore
- რასულ ჰამზათოვი – Rasul Gamzatov
- რატი ამაღლობელი – Rati Amaglobeli
- რაფიელ ერისთავი – Raphael Eristavi
- რევაზ თვარაძე – Revaz Tvaradze
- რევაზ ინანიშვილი – Revaz Inanishvili
- რევაზ მიშველაძე – Revaz Mishveladze
- რეზო თაბუკაშვილი – Rezo TabukaSvili
- რეზო ჭეიშვილი – Rezo Cheishvili
- რისმაგ გორდეზიანი – Rismag Gordeziani
- სამსონ ფირცხალავა – Samson Pirtskhalava
- სანდრო შანშიაშვილი – Sandro Shanshiashvili
- სერგეი ესენინი – Sergei Yesenin
- სერგეი მესხი – Sergei Meskhi
- სერგი ჭილაია – Sergi Chilaia
- სერგო კლდიაშვილი – Sergo Kldiashvili
- სერგო წურწუმია – Sergo Tsurtsumia
- სილოვან ნარიმანიძე – Silovan Narimanidze
- სილოვან ხუნდაძე – Silovan Khundadze
- სიმონ (სიმონიკა) ბერეჟიანი – Simon (Simonika) Berejiani
- სიმონ ჩიქოვანი – Simon Chikovani
- სოლომონ რაზმაძე – Solomon Razmadze
- სოსო სიგუა – Soso Sigua
- სოფრომ მგალობლიშვილი – Soprom Mgaloblishvili
- სტანისლავ ციბულსკი – Stanislav Tsibulski
- სტენდალი – Stendhal
- სულხან-საბა ორბელიანი – Sulkhan-Saba Orbeliani
- ტერენტი გრანელი – Terenti Graneli
- ტერენტი ყიფიანი – Terenti Kipiani
- ტიციან ტაბიძე – Titian Tabidze
- ტრისტან ტცარა – Tristan Tzara
- უილიამ ბლეიკი – William Blake
- უილიამ კარლოს უილიამსი – William Carlos Williams
- უილიამ ფოლკნერი – William Faulkner
- უილიამ შექსპირი – William Shakespeare
- უმბერტო ეკო – Umberto Eco
- უოლტ უიტმენი – Walt Whitman
- ფახრ ედ-დინ გორგანელი – Asad Gorgani
- ფრანსუა რაბლე – François Rabelais
- ფრანსუაზა საგანი – Françoise Sagan
- ფრანც კაფკა – Franz Kafka
- ფრიდონ ხალვაში – Fridon Khalvashi
- ქარდა ქარდუხი – Karda Karduxi
- ქართული ენა და ლიტერატურა – მეექვსე კლასი
- ქეთი ორჯონიკიძე–ქეისი – Katie Orjonikidze-Casey
- შალვა ამირეჯიბი – Shalva Amirejibi
- შალვა დადიანი – Shalva Dadiani
- შალვა დადიანი – Shalva Dadiani
- შალვა მჭედლიშვილი – Shalva Mchedlishvili
- შალვა შარაშიძე (თაგუნა)
- შანდორ პეტეფი – Sandor Petofi
- შარლ ბოდლერი – Charles Baudelaire
- შერვუდ ანდერსონი – Sherwood Anderson
- შიო არაგვისპირელი – Shio Aragvispireli
- შიო მღვიმელი – Shio Mgvimeli
- შოთა გაგარინი – Shota Gagarin
- შოთა იათაშვილი – Shota Iatashvili
- შოთა ნიშნიანიძე – Shota Nishnianidze
- შოთა რუსთაველი – Shota Rustaveli
- შოთა ფირცხალაიშვილი – Shota Pirtskhalaishvili
- ცირა ბარბაქაძე – Tsira Barbakadze
- ჭაბუა ამირეჯიბი – Chabua Amiredjibi
- ჭოლა ლომთათიძე – Chola Lomtatidze
- ხათუნა მაისაშვილი – Khatuna Maisashvili
- ხომლელი – Khomleli
- ხორხე ლუის ბორხესი – Jorge Luis Borges
- ჯანო ჯანელიძე – Jano Janelidze
- ჯეიმს ჯოისი – James Joyce
- ჯემალ თოფურიძე – Jemal Topuridze
- ჯემალ ქარჩხაძე – Jemal Karchkhadze
- ჯერომ სელინჯერი – Jerome Salinger
- ჯიმ მორისონი – Jim Morrison
- ჯორჯ გორდონ ბაირონი – George Gordon Byron
- ჰაიკუ
- ჰანს ქრისტიან ანდერსენი – Hans Christian Andersen
- ჰოვანეს თუმანიანი – Hovhannes Tumanyan
- Music
- Ginette Reno
- Hot butter
- John Debney
- Lara Fabian
- Lhasa de Sela
- Ludwig van Beethoven
- Nana Mouskouri – ნანა მუსკური
- Nina Simone
- Nino Rota
- Pablo de Sarasate – პაბლო სარასატე
- Thom Yorke
- Vox angeli
- Wolfgang Amadeus Mozart
- ალექსანდრე ბასილაია – Aleksandre – Basilaia
- ალექსი მაჭავარიანი – Aleksi Machavariani
- ანდრია ბალანჩივაძე – Andria Balanchivadze
- არჩილ კერესელიძე – Archil Kereselidze
- ბათუ კრავეიშვილი – Batu Kraveishvili
- ბიძინა კვერნაძე – Bidzina Kvernadze
- გაეტანო დონიცეტი – Gaetano Donizetti
- გია ყანჩელი – Giya Kancheli
- გოგი ცაბაძე – Gogi tsabadze
- გორის ქალთა გუნდი – Gori Women Choir
- გუსტავ მალერი – Gustav Mahler
- დავით ანდღულაძე – David Andguladze
- დავით გამრეკელი – David Gamrekeli
- დავით თორაძე – David Toradze
- დათო ევგენიძე – Dato Evgenidze
- დები იშხნელები – Ishkneli Family
- დიმიტრი არაყიშვილი – Dimitri Arakishvili
- დუეტი ჯორჯია
- ევგენი მიქელაძე – Evgeni Mikeladze
- ეთერ ჭელიძე – Eter Chelidze
- ელენი კარაინდროუ – Eleni Karaindrou
- ელისო ვირსალაძე – Elisso Virsaladze
- ერეკლე ჯაბადარი – Erekle Jabadari
- ერიკ სატიე – Erik Satie
- ვ/ი ანსამბლი 75 – VIA 75
- ვალერიან შიუკაშვილი – Valerian Shiukashvili
- ვანო სარაჯიშვილი – Vano Sarajishvili
- ვაჟა აზარაშვილი – Vaja Azarashvili
- ვარინკა წერეთელი – Varinka Tsereteli
- ვახტანგ კიკაბიძე – Vakhtang Kikabidze
- ვინჩენცო ბელინი – Vincenzo Bellini
- ვიქტორ დოლიძე – Victor Dolidze
- ზაქარია ფალიაშვილი – Zakaria Paliashvili
- ზბიგნევ პრეისნერი – Zbigniew Preisner
- ზურაბ ანჯაფარიძე – Zurab Anjaparidze
- ზურაბ სოტკილავა – Zurab Sotkilava
- იან სიბელიუსი – Jean Sibelius
- ივანე ფალიაშვილი – Ivane Paliashvili
- ინოლა გურგულია – Inola Gurgulia
- იოაქინ როდრიგო – Joaquín Rodrigo
- იოჰან სებასტიან ბახი – Johann Sebastian Bach
- ირაკლი ჩარკვიანი – Irakli Charkviani
- ლუჩიანო პავაროტი – Luciano Pavarotti
- მარია კალასი – Maria Callas
- მელიტონ ბალანჩივაძე – Meliton Balanchivadze
- მერაბ სეფაშვილი – Merab Sepashvili
- მერი ნაკაშიძე – Meri Nakashidze
- ნანი ბრეგვაძე – Nani Bregvadze
- ნატო მეტონიძე – Nato Metonidze
- ნიკო სულხანიშვილი – Niko Sulkhanishvili
- ნიტა ვერულავა – Nita Verulava
- ნუნუ დუღაშვილი – Nunu Dugashvili
- ოდეტა ჰოლმეს – Odetta Holmes
- ოდისეი დიმიტრიადი – Odissey Dimitriadi
- ოთარ თაქთაქიშვილი – Otar Taktakishvili
- ოთარ თაქთაქიშვილი – Otar Taktakishvili
- პაატა ბურჭულაძე – Paata Burchuladze
- პეტრე ამირანაშვილი – Petre Amiranashvili
- პეტრე ჩაიკოვსკი – Pyotr Tchaikovsky
- პლაჩიდო დომინგო – Plácido Domingo
- რევაზ ლაღიძე – Revaz Lagidze
- რიჰარდ ვაგნერი – Richard Wagner
- სალვატორე ადამო – Salvatore Adamo
- სერგეი რახმანინოვი – Sergei Rachmaninov
- სულხან ნასიძე – Sulkhan Nasidze
- სუხიშვილები – Sukhishvili
- ფელიქს გრეი – Felix Grey
- ფრანც შუბერტი – Franz Schubert
- შალვა მშველიძე – Shalva Mshvelidze
- ცისანა ტატიშვილი – Tsisana -Tatishvili
- ცისფერი ტრიო – Cisferi Trio
- ჯაკომო პუჩინი – Giacomo Puccini
- ჯანსუღ კახიძე – Jansug Kakhidze
- ჯიულიო კაჩინი – Giulio Caccini
- ჯუზეპე დი სტეფანო – Giuseppe Di Stefano
- ჯუზეპე ვერდი – Giuseppe Verdi
- ჰამლეტ გონაშვილი – Hamlet Gonashvili
- Persons
- Philosophy
- Steven B. Smith
- ადამ სმითი – Adam Smith
- აინ რანდი – Ayn Rand
- ალბერტ აინშტაინი – Albert Einstein
- ალენ ბადიუ – alain badiou
- ალექსანდრე პიატიგორსკი – Alexander Piatigorsky
- ალექსის დე ტოკვილი – Alexis de Tocqueville
- ანდრე კომტ-სპონვილი – André Comte-Sponville
- არტურ შოპენჰაუერი – Arthur Schopenhauer
- ბარუხ (ბენედიქტე) სპინოზა – Baruch (Benedict) Spinoza
- ბასილ კობახიძე – Basil Kobakhidze
- ბერტრან რასელი – Bertrand Russell
- ბექა მინდიაშვილი – Beka Mindiashvili
- ბლეზ პასკალი – Blaise Pascal
- ბრონისლავ მალინოვსკი – Bronislaw Malinowski
- გეორგ ვილჰელმ ფრიდრიხ ჰეგელი – Georg Wilhelm Friedrich Hegel
- გია ნოდია – Ghia Nodia
- გიგა ზედანია – Giga Zedania
- გიგი თევზაძე – Gigi Tevzadze
- გივი მარგველაშვილი – Givi Margvelashvili
- გიორგი მაისურაძე – Giorgi Maisuradze
- გოტფრიდ ვილჰელმ ლაიბნიცი – Gottfried Leibniz
- გრიგოლ გეგელია – Grigol Gegelia
- გურამ თევზაძე – Guram Tevzadze
- დევიდ იუმი – David Hume
- ემზარ ჯგერენაია – Emzar Jgerenaia
- ემილ დურკჰეიმი – Émile Durkheim
- ენდრიუ ჰეივუდი – Andrew Heywood
- ერეკლე ტატიშვილი – Erekle Tatishvili
- ერვინ შროდინგერი – Erwin Schrödinger
- ვარლამ ჩერქეზიშვილი – Varlam Cherkezishvili
- ზაალ ანდრონიკაშვილი – Zaal Andronikashvili
- ზაზა ფირალიშვილი – Zaza Piralishvili
- ზურაბ კაკაბაძე – Zurab Kakabadze
- თალეს მილეთელი – Thales
- თომას ჰობსი – Thomas Hobbes
- იაგო კაჭკაჭიშვილი – Iago Kachkachishvili
- იმანუელ კანტი – Immanuel Kant
- ირაკლი მარგველაშვილი – Irakli Margvelashvili
- ირაკლი მჭედლიშვილი – Irakli Mchedlishvili
- იულიუს ევოლა – Julius Evola
- იურგენ ჰაბერმასი – Jurgen Habermas
- კარლ მარქსი – Karl Marx
- კლოდ ლევი-სტროსი – Claude Levi-Strauss
- კონრად ლორენცი – Konrad Lorenz
- კონსტანტინე კაპანელი – Konstantine Kapaneli
- ლევან აბაშიძე – Levan Abashidze
- ლევან გიგინეიშვილი – Levan Gigineishvili
- მაკა ლაშხია – Maka Lashkhia
- მარკ ბლოკი – Marc Bloch
- მარტინ ჰაიდეგერი – Martin Heidegger
- მაქს ვებერი – Max Weber
- მაქს ჰორკჰაიმერი – Max Horkheimer
- მერაბ მამარდაშვილი – Merab Mamardashvili
- მიშელ ფუკო – Michel Foucault
- მოსე გოგიბერიძე – Mose Gogiberidze
- ნიკო ჭავჭავაძე – Niko Chavchavadze
- ნიკოლო მაკიაველი – Niccolò Machiavelli
- ნონა ხიდეშელი – Nona Khidesheli
- პაატა ქურდაძე – Paata Kourdadze
- პავლე მოციქული – Paul the Apostle
- პეტრე იბერი – Peter the Iberian
- პეტრე ჩაადაევი – Pyotr Chaadayev
- პლატონი – Plato
- ჟან პოლ სარტრი – Jean Paul Sartre
- ჟან-ჟაკ რუსო – Jean-Jacques Rousseau
- რენე გენონი – Rene Genon
- რენე დეკარტი – René Descartes
- რობერტ ნოზიკი – Robert Nozick
- სერგი დანელია – Sergi Danelia
- სერგო რატიანი – Sergo Ratiani
- სიმონ ჯანაშია – Simon Janashia
- სოკრატე – Socrates
- სტივენ ჰოუკინგი – Stephen William Hawking
- ფრენსის ფუკუიამა – Francis Fukuyama
- ფრიდრიხ ნიცშე – Friedrich Nietzsche
- ქრისტიან ვოლფი – Christian Wolff
- ქრისტიან თომაზიუსი – Christian Thomasius
- შალვა ნუცუბიძე – Shalva Nutsubidze
- შესავალი თანამედროვე აზროვნებაში – Introduction to Modern Thought
- შოთა ხინჩაგაშვილი – Shota Khinchagashvili
- ჩარლზ დარვინი – Charles Darwin
- ხოსე ორტეგა-ი-გასეტი – José Ortega y Gasset
- ჯონ დიუი – John Dewey
- ჯონ ლოკი – John Locke
- ჯონ სტიუარტ მილი – John Stuart Mill
- Photo
- Psycho
- ალფრედ ადლერი – Alfred Adler
- ასტროლოგია
- გიორგი გურჯიევი – George Gurdjieff
- დიმიტრი უზნაძე – Dimitri Uznadze
- ერიხ ფრომი – Erich Fromm
- ზიგმუნდ ფროიდი – Sigmund Freud
- კარლ გუსტავ იუნგი – Carl Gustav Jung
- მარინე ჩიტაშვილი – Marine Chitashvili
- ნანა ჩაჩუა – Nana Chachua
- ჟაკ ლაკანი – Jacques Lacan
- რუსუდან მირცხულავა – Rusudan Mirckhulava
- ფილიპ ზიმბარდო – Philip Zimbardo
- ფილოსოფია
- ფსიქოლოგია
- შოთა ნადირაშვილი – Shota Nadirashvili
- ჯანა ჯავახიშვილი – Jana Javakhishvili
- აკაკი ცომაია – Akaki Tsomaia
- გია ჯანდიერი Gia Jandieri
- ზურაბ ჯაფარიძე – Zurab Japaridze
- კახა ბენდუქიძე – Kakha Bendukidze
- ლეველინ როქველი – Llewellyn Rockwell
- ლეშეკ ბალცეროვიჩი – Leszek Balcerowicz
- ნინო გორგაძე – Nino Gorgadze
- პაატა შეშელიძე – Paata Sheshelidze
- ფრედერიკ ბასტია – Frédéric Bastiat
- ფრიდრიხ ოგიუსტ ფონ ჰაიეკი – Friedrich Hayek
- ჰანს-ჰერმან ჰოპე – Hans-Hermann Hoppe
- ჰენრი ჰეზლიტი – Henry Hazlitt
Top Posts & Pages
არქივი
Art
- AfterAll
- არტ-პორტალი – demo
- გოჩა კაკაბაძე, მამუკა შენგელია – ფრესკები
- თბილისის სამხატვრო აკადემია
- ლიტერატურა და ხელოვნება
- ჩვენი საუნჯე
- David & Bonnie's photostream
- Виртуальный художественно-исторический музей
- Georgian Art – ქართული ხელოვნება
- Interview
- Invisible Culture
- Irakli Parjiani
- Irma Sharikadze
- October
Blogroll
Cinema
- AfterAll
- AllMovie
- allmovies.ge
- ეროვნული ფილმოგრაფია
- კინოLumiere
- სინემა
- შ.რუსთაველის სახელობის თეტრისა და კინოს სახელმწიფო უნივერსიტეტი
- babaduli.de
- Berlinale
- British Academy of Film and Television Arts
- Canal+
- Cesar
- Cinema
- АРТкино
- ВидеоГид
- Госфильмофонд России
- Искусство кино
- Московский Международный кинофестиваль
- Музей кино
- Фильм.ру
- Festival de Cannes
- Festival Sundance
- Gaumont
- GOLDEN GLOBE
- imdb
- Invisible Culture
- kino-teatr.ru
- kinopoisk
- MovieFone
- October
- Oscar
- Rotten Tomatoes
- Soviet Movies
- surrealmoviez
- Variety
- Venice Biennale
- Yahoo! Movies
- Zaza Rusadze
Georgian Authors
GEORGIAN MUSEUMS
- აბრეშუმის სახელმწიფო მუზეუმი – State Silk Museum
- თბილისის მუზეუმები
- ნოქალაქევის არქეოლოგიური მუზეუმი
- საქართველოს ეროვნული მუზეუმი
- საქართველოს თეატრის, მუსიკის, კინოსა და ქორეოგრაფიის სახელმწიფო მუზეუმი
- სტალინის მუზეუმი – Stalin State Museum
- ფოტოგრაფიის ქართული მუზეუმი – The Georgian Museum of Photography
- ქუთაისის სახელმწიფო მუზეუმი
- ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი – National Centre of Manuscrips
Georgian Web Pages
- azrebi.ge
- ალტერნატივა
- ანალემა
- ასოციაცია “ერთობა”
- ასტროლოგიური ბლოგი
- აფხაზურ-ქართული ვირტუალური დიალოგი – Apkhaz-Georgian dialogue
- ბეთლემი
- განათლების რეფორმა
- ეროვნული ბიბლიოთეკა
- თავისუფლების ინსტიტუტი
- თინა ღოლაძეს ბლოგი
- იბერიული სახლი
- ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი
- კარავი
- კარდუს ფორუმი
- კუკულინი
- ლევან კიკალიშვილის ნახატები
- ლექსიონი
- მამული
- მარინა ჭეიშვილი
- მასალები საქართველოს ისტორიისათვის
- მატიანე – Matiane
- ოქრომრავალი კოლხეთი
- პირველი კავკასიური არხი – First Caucassian Channel
- პოეზია უპირველეს ყოვლისა
- ჟურნალი სინათლე
- რადიო თავისუფლება
- რუსთაველის ფონდი
- საბანერო სისტემა – geo.filegid.com
- საისტორიო ჟურნალი სვეტიცხოველი
- სამართლის ჟურნალი
- სამეგრელო-ზემო სვანეთი
- საქართველოს ავტორთა საზოგადოება
- საქართველოს მწერლები და პოეტები
- საქართველოს ძეგლები
- ტფილისის ძველი ფოტოები
- ტფილისის ჰამქარი
- ურაკპარაკი
- უცნაური ამბები
- ფოკუსი
- ფშავი
- ფშავი
- ქართველ და უცხოელ ხელოვანთა ელექტრონული ცნობარი
- ქართველური ენათმეცნიერება
- ქართული გაზეთები NPLG
- ქართული გენეალოგია
- ქართული ენციკლოპედია
- ქართული ლინგვისტიკა – Kartvelian Linguistics
- ქართული საბრძოლო ხელოვნება
- ქართული ფოლკლორი
- ქართული ფოლკლორი
- ქართული ხელოვნების ისტორიის და ძეგლთა დაცვისა კვლევის ეროვნული ცენტრი
- ყველაფერი სპორტზე – ALL About Sport
- ჩვენი საუნჯე
- ძველი ბათუმის ქრონიკები
- caucasology
- Einblick Georgien
- Einblick Georgien
- geo.allgeo.org
- geojews
- Georgian Music MP3 Archive – Ramaz Geguchadze’s Blog
- Ibero-Caucasian Research Centre
- Joao's corner
- Kakha Bendukidze
- Law Journal
- orthodoxy.ge
- philosophycum
- PoEzIa.Ge
- presa.ge
- sana.ge
- Stalker
- statusebi
- STATUSEBI
- Travel in Georgia
- Wild west Georgians
History
- გეორგიანელი
- გია კვაშილავას ვებ გვერდი
- გიორგი ქავთარაძე
- დათო გამცემლიძის საიტი
- ზვიად გამსახურდია
- ივ. ჯავახიშვილის ისტორიის და ეთნოლოგიის ინსტიტუტი
- ივ. ჯავახიშვილის ისტორიის და ეთნოლოგიის ინსტიტუტი
- მატიანე – Matiane
- საბჭოთა წარსულის კვლევის ლაბორატორია
- საქართველოს თავადაზნაურობა
- სიმართლე
- ქართული ჰერალდიკა – Georgian Heraldry
- ჩვენი საუნჯე
- www.dynasty.ge
Interesting Web Pages
- ანალემა
- ანარეკლი
- ანინას ბლოგი
- ბიო – ლოგია
- განათლების რეფორმა
- გიგას ბლოგი
- გიგას ბლოგი
- გრიგოლ გეგელიას ბლოგი
- ვასასი – გიყვარდეთ ჩემნაირები!
- ზურიუსი
- თამუნია
- იაპონია
- კოსმიური ჯვაროსნის ჩანაწერები
- ლინგვისტუსის ბლოგი
- ლიტერატურული სამყარო
- მარგალურჲ პოეზია – მეგრული პოეზია
- მარი ალგეთელი
- მარინა ჭეიშვილი
- მატიანე – Matiane
- მეგის დაკარგული დღიური
- მენაკი
- მწარეს ბლოგი
- ნანა ზარდიაშვილის ბლოგი – Colonel Agraphina Woolf
- ონიანი
- პირველი კავკასიური არხი – First Caucassian Channel
- საბანერო სისტემა – geo.filegid.com
- სამართლის ჟურნალი
- ყველაფერი სპორტზე – ALL About Sport
- შოთა ხინჩაგაშვილი
- ჩემი ინდოეთი
- ჩვენი საუნჯე
- ხელოვნების მახე
- blue and white
- Carpe Diem
- Chasing Cars
- cuhu
- David & Bonnie's photostream
- Einblick Georgien
- Einblick Georgien
- epemera
- gandaba
- Highlander's diary
- ichkeria.info
- Jazzmena's Blog
- komunage
- Law Journal
- mariam777.mylivepage
- Phantom
- PoEzIa.Ge
- statusebi
- Tatatatuli's Blog
- Thea's World Vision
- WordPress.com
- WordPress.com Blog
- WordPress.org
- youthjournalist
Literature
- AfterAll
- არილი
- არმური
- არტ-პორტალი – demo
- ბიბლუსი
- დავით ჩიხლაძის ბლოგი – Pulpbubble's Blog
- ელექტრონული წიგნები
- ვახტანგ VI – ქართული და ქართულად თარგმნილი ლიტერატურის ბიბლიოთეკა
- თაობები
- ირმის ნახტომი – მწერალთა ვებ გვერდები
- ლიბ.ჯე
- ლიტერატურა და ხელოვნება
- ლიტერატურული სახელები
- სანთელი
- ურაკპარაკი
- ქართული ლიტერატურა
- ჩვენი მწერლობა
- ჩვენი საუნჯე
- Invisible Culture
- October
- testireba.ge
Ministry
- გაერთიანებული ერების ორგანიზაცია
- განათლებისა და მეცნიერების სამინისტრო
- ევროპარლამენტი
- ეკონომიკური განვითარების სამინისტრო
- პრეზიდენტი
- საგარეო საქმეთა სამინისტრო
- სასჯელაღსრულების, პრობაციისა და იურიდიული დახმარების საკითხთა სამინისტრო
- საქართველოს მთავრობა
- საქართველოს პარლამენტი
- საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური
- საქართველოს ფინანსთა სამინისტრო
- სოციალური მომსახურების სააგენტო
- სტატისტიკური ცნობარი
- შინაგან საქმეთა სამინისტრო
- შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტრო
- ჯანმრთელობისა და სოციალური პროგრამების სააგენტო
- NATO
- UNESCO
news
Philosophy
PRESS
- 24 საათი – დედაქალაქი
- 24saati
- ასავალ დასავალი
- ახალი თაობა
- დრონი
- თბილისელები
- კვირის პალიტრა
- ლიბერალი
- ნეტგაზეთი
- პირველი News
- რეზონანსი
- საარქივო მოამბე
- საინფორმაციო სააგენტო "ფორინპრესი"
- საქართველოს რესპუბლიკა
- ტაბულა – Tabula
- ქართული
- ცხელი შოკოლადი
- civil.ge
- CNN
- commersant.ge
- Грузия Online
- iReporter.ge
- Media.ge
- resonancedaily
- The Georgian Times
- The Polity News
Psychology
Theatre
- აზერბაიჯანული სახელმწიფო თეატრი ჰეიდარ ალიევის სახელობის
- თავისუფალი თეატრი
- თბილისის აფიშა
- თბილისის ზ. ფალიაშვილის სახელობის ოპერისა და ბალეტის სახელმწიფო თეატრი
- თითების თეატრი
- კახა ბაკურაძის მოძრაობის თეატრი
- კოტე მარჯანიშვილის სახელობის სახელმწიფო აკადემიური დრამატული თეატრი
- მუსიკისა და დრამის სახელმწიფო თეატრი
- პეტროს ადამიანის სახელობის სახელმწიფო სომხური დრამატული თეატრი
- სამეფო უბნის თეატრი
- ქართული თეატრალური დადგმები (აუდიოარქივი)
- ქუთაისის ლადო მესხიშვილის სახელობის სახელმწიფო დრამატული თეატრი
- შ.რუსთაველის სახელობის თეტრისა და კინოს სახელმწიფო უნივერსიტეტი
- შოთა რუსთაველის სახელობის სახელმწიფო დრამატული თეატრი
- балетмейстер Тамаз Вашакидзе
TV
University
Web Pages
| ო | ს | ო | ხ | პ | კ | კ |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
| 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
| 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
| 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
| 29 | 30 | |||||
Blog Stats
- 38,958,649 hits
ბურუსი - BURUSI 
dzalian mikvars david agmashenebeli
By: ---===... on 19/11/2009
at 17:32
yvelaze dzlieri mepea davit agmashenebeli
By: bachi on 20/01/2010
at 18:19
AU MAGARI MEPEA DAVIT AGMASHENEBELI TAN ORI METRA IYO…
By: RUSA on 26/01/2010
at 22:23
magari mepe iyo
By: ანონიმური on 27/01/2010
at 17:35
davit mepe, dzalian dzlieri da windaxeduli mepe iyo, man xom gaaertiana saqartveloo…… aris iseti danawerebi masze, vitom igi jameshi shedioda da loculobdao, mgram amas is ar aketebda, es ambavi tvit istorikosebis bralia. mgari da dzlieri mepea davit meotxe da is chventvi igive wmindaniaa….
By: mari on 08/02/2010
at 19:02
დავით აღმაშენებელი დაიბადა 1073 წელს…მან მრავალი ბრძოლა მოიგო და მრავალი მტერი დაამარცხა.იგი მეფეთა შორის ყველაზე ძლიერი და გამორჩეული მეფე იყო…მას ძალიან უყვარდა წიგნების კითხვა …იგი როდესაც საბრძოლველად მიდიოდა თან მიჰქონდა მრავალ ცხენსა და ვირზე გადაკიდებული წიგნები და როდესაც ბრძოლის ველზე მივიდოდა ჩამოვიდოდა ცხენიდან და დაიწყებდა წიგნების კითხვას.იგი გარდაიცვალა 1125 წელს…24 იანვარს…
By: შოთა on 24/03/2010
at 15:55
davit meotxe ixo saqartvelos agmshenebeli amitom mas xalxma davit agmashenebeli shearqva. davitma 1103 wels chaatara ruis ubnisis kreba. 1121 wlis 12 agvistos gaimarta didgoris brdzola sadac 56000 atasiani armiit daamarcxa turqta 400000 atasiani urdo. davitma 200000 atasi yivchageli chamoasaxla anu 40000 atasi ojaxi yvela ojaxidan erti mainc unda yofiliyo mudmivi jariskaci.
By: giorgi on 28/04/2010
at 13:45
მაგარი მეფეა
By: kakha on 20/05/2010
at 21:32
უდიდესი და უძლიერესი პიროვნება რომალმაც შეძლო გაეერთიანებინა საქართველო
By: tamta on 08/10/2010
at 14:17
igi dzaan magari iyo saqartvelos siamaye dzalian did pativs scemdnen massaqartveloshi mcxovrebi magram albat ar unda daviviwyot tamar mepe ertad erti cali mepe romelic bevr omshi igebda monawileobas da bevri omic mougia ra tcma unda rom daviti dzaan magari iyo magram tamaric magari iyo davit mepe rom jobda tamars eg yvelam icis magram unda viamayot imit rom ertaderti kali mepe gvyavda tamaris gacureba bevrjel scades magram ver gaacurees xolo vinc gacurebas cdilobda igi tavisas igeba tamar mepes 2 shvili hyavda amave dros 2 qmari ert-erti nadzirala gamodga tamaris gadagdeba da gacureba scada radgan tviton asuliyo taxtze magram man tavisi miigo rom gkitxaven vin aris tkveni saamayo mepeo unda rtkvat tamar mepe sheidzleba akaki an davit mepe giyvardet imitom rom igi ertaderti kali mepe iyo martalia davitisavit ar uyvardawignebis kitxva magram mas dzalian uyvarda tavisi eri davitze metad davitsac ki uyvarda tavisi eri magram tamarize magrad ara amave dros tamar mepes dzalian bevri tayvanis mcemeli hyavda amave dros tamar mepes bevri ram miudzgvnesase rom tamaric magari iyo
By: guga on 14/11/2010
at 19:35
დავით აღმაშენებელი დაიბადა 1073 წელს ქალაქ ქუთაისში. საქარტველოს მეფე 1089–1125,გორგი11_ის ძე,ბაგრატიონთა დინასტიიდან, ერთ ერთი წარმატებული მონარქი მან მოახერხა 1121 თურქ სეჩულკთა განდევნა მოახერხა დიდგორის ბრძოლაში.
ის სამწუხაროდ გარდაიცვალა 1125 წლის 24 იანვარს .
გვეწვიეთ myvideo.ge 🙂
By: გიორგი on 30/11/2010
at 21:32
cudad WEria martalia mara 😀 😀 Mainc mogaxmardebat giorgi 11 😀 ara giorgi meore
By: გიორგი on 30/11/2010
at 21:34
love
By: gvanca on 07/02/2011
at 16:46
დავით აღმაშენებელი დაიბადა 1073 წელს…მან მრავალი ბრძოლა მოიგო და მრავალი მტერი დაამარცხა.იგი მეფეთა შორის ყველაზე ძლიერი და გამორჩეული მეფე იყო…მას ძალიან უყვარდა წიგნების კითხვა …იგი როდესაც საბრძოლველად მიდიოდა თან მიჰქონდა მრავალ ცხენსა და ვირზე გადაკიდებული წიგნები და როდესაც ბრძოლის ველზე მივიდოდა ჩამოვიდოდა ცხენიდან და დაიწყებდა წიგნების კითხვას.იგი გარდაიცვალა 1125 წელს…24 იანვარს…
By: gvanca on 07/02/2011
at 16:47
უდიდესი და უძლიერესი პიროვნება რომალმაც შეძლო გაეერთიანებინა საქართველო
By: gvanca on 07/02/2011
at 16:56
magari mepea
By: vakho on 07/02/2011
at 20:23
sakartvelos siamayea
By: vakho on 07/02/2011
at 20:25
დავით
By: ანა on 09/02/2011
at 17:56
დავით აღმაშენებელი დაიბადა 1073 წელს…მან მრავალი ბრძოლა მოიგო და მრავალი მტერი დაამარცხა.იგი მეფეთა შორის ყველაზე ძლიერი და გამორჩეული მეფე იყო…მას ძალიან უყვარდა წიგნების კითხვა …იგი როდესაც საბრძოლველად მიდიოდა თან მიჰქონდა მრავალ ცხენსა და ვირზე გადაკიდებული წიგნები და როდესაც ბრძოლის ველზე მივიდოდა ჩამოვიდოდა ცხენიდან და დაიწყებდა წიგნების კითხვას.იგი გარდაიცვალა 1125 წელს…24 იანვარს…
By: nea on 25/02/2011
at 13:38
igi iyo kargi meomari
By: ანონიმური on 16/04/2011
at 17:00
davit agmashenebeli kargi mepe iyo magram vaxtang mefe jobda
By: dato on 24/04/2011
at 16:05
martalia
By: gio on 24/04/2011
at 16:07
davit IV magari mefe iyo aravistan misi shedareba ar sheidzleba
By: qeti on 04/05/2011
at 20:44
davit agmashenebeli dze giorgi meoresi daibada 1073 wels qutaisshi.ertaderti mefe romelmac shedzlo saqartvelo gaertianeba nikofsiidan darubandemde.yvelas kargad mogvexsenabe tu ramodeni brdzola gadaitana saqartvelom misi m efobis dros,da gansakutrebit didgoris brdzola romelic misi,didi nichisa da swori gadawyvetilebis migibit,warmatebit damtavrda sadac ibrdzodne 40000 atasi yivchagi,da sxva.misi erterti swori strategia kide iyo ruis urbnisis saeklesio kreba romelic gaimarta ruisis midamoebshi,1103wels.bevri sheidzleba visaubrod iset mefeze rogoric davit agmashenebeli iyo,tumca samwuxaro faqti is ro is adreul asakshi gardaicvala 1125wlis 24 ianvars.gmorto gvimravle iseti adamienebi rogoric chverni daviti iyo.
By: kote on 15/06/2011
at 14:41
tamar mefe ert erti yvelaze zlieri mefe iyo romlis mefobis dros saqartvelo bevrad didi iyo vidre dges aris>>mas yavda 2 shvili rusudani da lasha giorgi. rusudans ar undoda rom lasha giorgis shvili asuli taxtze amitomac man tavisi zma dilegshi gamoketa da taxtze misi shvili avida.. lasha giorgis da rusudanis gardacvalebis shemdeg ori mefe martdavda saqartvelos davit ulo da davit narini
By: ანონიმური on 24/06/2011
at 15:17
aq tamar mepeze araaa laparaki davitzea
By: anano on 20/09/2011
at 14:48
yvela mepes qveynis martvis taviseburi taqtika qonda…magram yvelaze gamorcheuli davit mepe iyo.mis dros saqartvelo udzlieresi iyo…man shedzlo turqebis tareshi saqartveloshi samudamod moespo,da gandevna kidec turqebi saqartvelos teritoriidan…ase rom vtqvat davit mepem shedzlo turqta batonoba samudamod daemxo…… saqartvelo yvela mepis dros ar iyo aghordzinebuli….saqartvelos mudmivad yavda mtrebi…bevrjer yopila qartvelebi tyveobashi..rogorc magalitad davit mepis bavshvobis megobari “niania bakurianisdze”romelic wlebi iyo turqta tyveobashi…magram yovelive amis shemdeg davitma shedzlo turqta batonoba moespo….”martlac upalma gvimravlos iseti adamianebi rogoric daviti iyo”
By: Mariami Macharashvili on 20/09/2011
at 22:09
davith agmashenebeli alian lieria
By: imerlishvili on 04/10/2011
at 19:19
loveee
By: sabina on 08/10/2011
at 19:56
me vixavi vanshi qalaktion tabicis nevlimneshi
By: sabina on 08/10/2011
at 20:00
davit agmashenebeli yvelaze ganatlebuli mefe iyo,qartvel mefeta shoris.man bevri ram gaaketa,saswavlebeli shemoitana,jari gaadzliera,saqartvelo gadaarhina………
By: goshua on 10/10/2011
at 20:43
დავით აღმაშენებელი დაიბადა 1073 წელს…მან მრავალი ბრძოლა მოიგო და მრავალი მტერი დაამარცხა.იგი მეფეთა შორის ყველაზე ძლიერი და გამორჩეული მეფე იყო…მას ძალიან უყვარდა წიგნების კითხვა …იგი როდესაც საბრძოლველად მიდიოდა თან მიჰქონდა მრავალ ცხენსა და ვირზე გადაკიდებული წიგნები და როდესაც ბრძოლის ველზე მივიდოდა ჩამოვიდოდა ცხენიდან და დაიწყებდა წიგნების კითხვას.იგი გარდაიცვალა 1125 წელს…24 იანვარს…
pexi damadgit gulze damadgit ?
ფეხი დამადგით,
გულზე დამადგით ფეხი ყოველმან,
წყალობა ჰყავით…
საქართველოის ყოვლოს მპყრობელმან
ვისურვე დავით…
ფეხქვეშ გაცვითეთ საფლავის ლოდი
ყურძნის მტევნებით…
–ასეთი ცოდვა რა გაქვს მეფეო მიუტევები
ღირს მსახურებდი ქართულ მიწა-წყალს,
რაი გადარდებს?
გასწიე იგი “ნიკოფსიითგან
დარუბანდამდე“….
თუ, ეს მაღალთა თავმდაბლობაა
ოდით და ოდით?
თუ ცოდვილი ხარ, მაშინ, მეფეო,
რაღა ქნან ცოდვილთ
სულის სიმშვიდის, სულის სიმშვიდის
ვერსით მპოველთა?
–ფეხი დამადგით, გულზე დამადგით
ფეხი ყოველთა… …….
By: ანონიმური on 27/10/2011
at 14:44
დავით მეფე ძალიან ძლიერი მეფე იყო. მან ააშენა მრავალი ეკლესია და სხვა შენობები. მან გააძლიერა საქართველო და გაადიდა (ტერიტორიულად), ამიტომ უწოდეს მას “აღმაშენებელი
By: ლიკა მიხელაშვილი 10 წლის on 09/11/2011
at 11:46
martlac yvelaze dzlieri da gamorceuli mefe iyo david agmasenebeli
By: qutelia on 20/11/2011
at 15:11
man chaatara msoplio saeklesio krebis mnishvnelobis mqone ruis- urbnisis saeklesio kreba 1104 wels,
By: ანონიმური on 22/11/2011
at 12:09
magaria
By: nino on 26/11/2011
at 19:41
magaria qeti mikela dezalian momewona
By: qeti on 28/11/2011
at 19:56
me gakvetilad mqonda davit agmashenebeli da inpormaciistvis didi MADLOBA :d:d:d:d:dd:d:d:d:d:d:d:d:d:d
By: MARIAMI on 04/12/2011
at 14:34
aseti mmartveli sakartvelos arasdros ar eyoleba
By: ანონიმური on 06/12/2011
at 16:20
davit agmashenebeli
By: ანონიმური on 08/12/2011
at 18:30
david agmashenebeli dzalian kargi meomari da mexedarmtvari igo.mas cignebi omshi dagonda sacitxavad.man aago gelatis dadzari…
‘
By: dato on 16/12/2011
at 18:02
davit agmashenebali yvelaze ertguli da xalxis siyvarulshi darwmunebuli mepe iyo da dzaliamn miybvars rogorc istoriis pirveli gmiri da aseve rogors xalxigan dapasebuli mepe iyo da amitom dzalin vapaseb me puiradat.
By: ana on 21/01/2012
at 11:36
magari mefe iyno dzaaaan tan bevri
mogebulin bevri brdzola
By: ანონიმური on 24/01/2012
at 17:09
davit agmashenebelis daxasiateba damiweret ra ….gadamarchinettt cud nishansss
By: ანონიმური on 31/01/2012
at 18:42
igi udzlieresi mefe iyo giorgi meresgan datovebuli sapartvelo fexze wamoayena da dzlieri gaxada misi gardacvaleba yvelam ganicada im dros mat dakarges udzlieresi mefe:D:D:D:D:D:D:D:D:D:D
By: ruska on 06/02/2012
at 23:58
davit agmahenebeli dzalian miyvars
By: guga on 08/02/2012
at 09:32
dzaan magari mebrzole aris
By: guga on 08/02/2012
at 09:35
davit agmahenebeli miyvars
By: guga on 08/02/2012
at 16:14
Davit agmasheneeli iyo udzlieresi da udidesi mepe, romelmac araprisgan yvelaperi sheqmna da saqartvelo daixsna mtris klanchebidan . . .
By: natia on 15/02/2012
at 18:49
au gamagijebs es xalxi ra David Agmashenebeli ram dagawerinat bicho?
ki amtkicebt qartvelobas da ravici aba da sxvata shoris ro icodet kerdzo saxelebi ar itargmneba ra :)))))
By: Da1ikide on 16/02/2012
at 20:18
MARTLA MAGARI MEPE IKO
By: ანონიმური on 26/02/2012
at 14:04
დიდი მადლობა ინფორმაციისთვის
By: ანონიმური on 01/03/2012
at 12:47
romel saukuneshi mefobda
By: ანონიმური on 21/03/2012
at 21:25
yvelasatvis dzalian kargi
iyo
By: ანონიმური on 24/03/2012
at 12:47
დავით IV აღმაშენებელი (დ. 1073, ქუთაისი – გ. 24 იანვარი. 1125), საქართველოს მეფე 1089-1125, გიორგი II-ის ძე, ბაგრატიონთა დინასტიიდან. ერთ–ერთი ყველაზე წარმატებული ქართველი მონარქი, მოახერხა თურქ-სელჩუკთა ქვეყნიდან განდევნდა 1121 წელს დიდგორის ბრძოლაში მნიშვნელოვანი გამარჯვებით. მის მიერ არმიაში და მმართველობის სისტემაში გატარებულმა რეფორმებმა შესაძლებლობა მისცა ქვეყანა გაეერთიანებინა და მთელი კავკასიის მიწების საქართველოს დაქვემდებარებაში შემოეყვანა. ქრისტიანული კულტურის წამხალისებელი და თავად თავდადებული ქრისტიანი საქართველოს მართლმადიდებლური ეკლესიის მიერ წმინდანად არის შერაცხული.
By: sandra on 05/04/2012
at 17:23
Your comment is awaiting moderation.
დავითი, გიორგი II–სა და ელენეს ერთადერთი ვაჟი, დაიბადა 1073 წელს სატახტო ქალაქ ქუთაისში. მისი უფლისწულობა მოკლე აღმოჩნდა, რადგან ქვეყანაში შექმნილი პოლიტიკური ვითარების გამო, მამამისი იძულებული შეიქმნა ტახტიდან გადამდგარიყო და 16 წლის ძე გაემეფებინა. ეს ფაქტი დავითის კარგ განათლებაზე და სახელმწიფო საქმეში გათვიცნობიერებულობაზე უნდა მეტყველებდეს.დავით IV–ს მემკვიდრეობად ერგო თურქ-სელჩუკებისაგან დარბეული ქვეყანა, დაცარიელებული ქალაქები და სოფლები, მთებში გახიზნული დამშეული მოსახლეობა. გამეფებისთანავე დაიწყო ყმა-მოლაშქრეთა და მსახურეულ აზნაურთაგან მხედართა რაზმების შექმნა. ერთგული რაზმებით მეფე თავს ესხმოდა თურქ-სელჩუკებს, ავიწროვებდა მათ, სდევნიდა და მთაში გახიზნულ მოსახლეობას ბარად ჩამოსვლის პირობებს უქმნიდარეფორმები [რედაქტირება]
სახელისუფლო:
დავით IV ებრძოდა სახელმწიფოს ცენტრალიზაციის მოწინააღმდეგე დიდგვაროვან ფეოდალებს. 1093 წელს მან გამდგარი ლიპარიტ IV ბაღვაში შეიპყრო. თუმცა მონანიების შემდეგ გაათავისუფლა და ძველი ღირსებებიც დაუტოვა, მაგრამ ხელახალი ღალატის გამო, 1094 წელს კვლავ შეიპყრო და ორი წლის პატიმრობის შემდეგ საქართველოდან გააძევა. 1103 ლიპარტის ძის რატის გარდაცვალების შემდეგ დავით IV-მ გააუქმა კლდეკარის საერისთავო და ბაღვაშთა მამულები სამეფო დომენად გახადა, შემდგომში ნაწილი (არგვეთი) გელათის მონასტერს გადასცა. ამავე წელს დაამარცხა სამეფო კარის მოწინააღმდეგე ფეოდალები ― ძაგან და მოდისტოს აბულეთისძეები.
საეკლესიო:
საერო დიდგვარიანებთან ერთად მეფე ცენტრალური ხელისუფლების მოწინააღმდეგე საეკლესიო ფეოდალებსაც ებრძოდა. 1103 წელს მეფის თაოსნობით მოიწვიეს რუის-ურბნისის საეკლესიო კრება, რომელმაც სამეფო ხელისუფლების განმტკიცების ღონისძიებები გაატარა (უღირსი თანამდებობის პირების გადაყენება და მათ ნაცვლად მეფის ერთგულთა არჩევა, სასულიერო თანამდებობის პირთა ხელდასხმის წესის დამტკიცება, გვირგვინის კურთხევის წესის დაკანონება და სხვ.). ეს ღონისძიებანი ჩამოყალიბებულია კრების მიერ მიღებულ დოკუმენტში „ძეგლისწერაჲ რუის-ურბნისის კრებისაჲ“. სახელმწიფოს ძლიერების განმტკიცების საქმეში უდიდესი მნიშვნელობა ჰქონდა ჭყონდიდლისა და მწიგნობართ-უხუცესის თანამდებობების გაერთიანებას მწიგნობართუხუცეს-ჭყონდიდლის თანამდებობის შექმნას (სავარაუდებელია 1103-04). ამ თანამდებობის პირი ერთსა და იმავე დროს მაღალი სამოქალაქო და საეკლესიო მმართველი იყო.
საქართველოს სამეფო დავით IV–ის მმართველობაში
ეკონომიკური:
დავით IV-მ მთელი რიგი ღონისძიებები გაატარა სამონეტო საქმის მოსაწესრიგებლად. მოჭრა მონეტები როგორც ქართული, ისე არაბული ზედწერილით და რამდენადმე შეცვალა მონეტის ტიპი. რეფორმის შედეგად განმტკიცდა ფულის კურსი. მის დროს დიდი მნიშვნელობა მიენიჭა განსაკუთრებულ სასამართლო დაწესებულებას — სააჯო კარს.
სამხედრო:ფეოდალური ლაშქრის პრინციპზე აგებული ჯარი შინაგან ერთობას მოკლებული იყო. მტრის საბოლოო დაძლევისათვის საჭირო იყო ქვეყნის შეიარაღებულ ძალთა გარდაქმნა. დავით IV-მ ჩაატარა სამხედრო რეფორმები: ჯარი საგანგებოდ გაწვრთნა და იქ მტკიცე დისციპლინა დაამყარა, გარდაქმნა ბრძოლის ტაქტიკა. ამასთან, 1118-20 ჩრდილოეთ კავკასიიდან გადმოიყვანა და საქართველოში (ვარაუდით ქართლში) დაასახლა ყივჩაღთა 40 ათასი ოჯახი. მათგან მეფემ შექმნა მუდმივი ჯარი ― ორმოციათასიანი ლაშქარი, ერთგულ მოლაშქრეთაგან კი შეადგინა ხუთიათასიანი პირადი გვარდია ― „მონა-სპა“.
სამხედრო კამპანია [რედაქტირება]
1099 დავით IV-მ თურქ-სელჩუკებს ხარკი შეუწყვიტა. ქვეყანამ სრული დამოუკიდებლობა მოიპოვა. ამ დროიდან დაიწყო საქართველოს ეკონომიკური და კულტურული აღმავლობა. თურქ-სელჩუკთა ალაგმვის შემდეგ დავით IV შეუდგა ქართული მიწა-წყლის სრული გაერთიანებისათვის ბრძოლას. 1103 აიღო ზედაზენი. 1104 საქართველოს გაერთიანების მომხრე ჰერეთ-კახეთის დიდებულების (ქავთარისა და მისი დისწულების ― არიშიანისა და ბარამის) დახმარებით შემოიერთა ჰერეთი და კახეთი.
მოხარკე ქვეყნების დაკარგვა მძიმე დანაკლისი იყო თურქ-სელჩუკთათვის და სულთნის დიდმოხელემ, განძის ათაბაგმა ლაშქრობა მოაწყო საქართველოს მეფის ჰერეთ-კახეთიდან განსადევნად. 1104 ერწუხთან ბრძოლაში საქართველოს მხედრობამ გაიმარჯვა. განსაკუთრებული ვაჟკაცობა გამოუჩენია ომში დავით IV-ს.
გელათის მონასტერი
1110 წელს ქართველთა ლაშქარმა სამშვილდე აიღო, 1115 – რუსთავი, 1117 – გიში, 1118 – ლორე. 1121 წლის აგვისტოში დავით IV-ის მეთაურობით ქართველებმა ძლევამოსილი ომი გადაიხადეს მუსლიმანთა კოალიციური ლაშქრის წიააღმდეგ. ბრძოლა დიდგორთან მოხდა. ქართველებმა გაიმარჯვეს დავითის მოხერხებული ტაქტიკის წყალობით. დავითს ამ ომში მოუწია თავისი 55 – ათასიანი ლაშქრით შებმოდა თურქ – სელჩუკთა 300 – ათასიანი არმიას. მეფემ იმისათვის, რათა არ გაქცეულიყვნენ ბრძოლის ველიდან მეომრები. უკან წასასვლელი გზა ჩახერგა. გადაწმყვეტი ბრძოლის წინ მან შემდეგი სიტყვები წარმოთქვა: „ეჰე, მეომარნო ქრისტიანნო. თუ ქვეყნისა და ღვთის რჯულის დასაცავად ვიბრძოლებთ არათუ ეშმაკის ურიცხვ მიმდევართა ლაშქარს, არამედ თვით ეშმაკებსაც დავამარცხებთ.მაშ, ვილოცოთ სამშობლოსა და ქრისტესათვის და ფიცი დავდოთ, რომ აქ, ბრძოლის ველზე უფრო დავიხოცებით ვიდრე შერცხვენილნი გავიქცევით. ახლა კი ამ ხეობის შესავალი, რომლითაც აქ შემოვსულვართ, ხეთა ხშირი ხორგებით შევკრათ, ვინძლო ვისმეს გულში ჩარჩენილი გაქცევის სურვილი ამით ამოიქოლოს. მაშ გაემზადეთ ძმანნო და შვილნო, ქრისტესათვის და სამშობლოსათვის.“ ისტორიკოსებმა ამ შეტოქებას მუსლიმ ურიცხვ არმიასა და ქართველთა მცირერიცხოვან ლაშქარს შორის „ბრძოლაი საკვირველი“ შეარქვეს.
ამ ომის გამარჯვებით მათ დაიცვეს სამშობლო სრული განადგურებისაგან. დიდგორის ბრძოლაში გამარჯვების შემდეგ, 1122 წელს დავით IV-მ თბილისი შემოუერთა საქართველოს სამეფოს.
დავით IV-ის ბრძოლებს დიდი მნიშვნელობა ჰქონდა შირვანისთვისაც. ქართველებისა და შირვანელების ერთობლივი ბრძოლის შედეგად შირვანი გათავისუფლდა სელჩუკი დამპყრობლებისაგან. 1124 წელს დავით IV-მ შირვანი თავის გავლენას დაუმორჩილა. 1123 წელს დავით IV-მ სომხეთის მრავალი ქალაქი აიღო. ამავე წელს სომეხი მოსახლეობის დახმარებით აიღო ანისიც.
აღმშენებლობა [რედაქტირება]
დავით IV დიდად უწყობდა ხელს ვაჭრობისა და ხელოსნობის განვითარებას. მან შეღავათიანი პირობები შეუქმნა ვაჭრებს, ააგო ხიდები, გზები, ააშენა ფუნდუკები, სადაც სხვადასხვა ქვეყნის ვაჭრებს უფასოდ შეეძლოთ ღამისთევა. ამის შედეგად XII საუკუნის I მეოთხედში საქართველოში საქალაქო ცხოვრება განსაკუთრებით დაწინაურდა.
დავით IV-ის სახელთანაა დაკავშირებული გელათის ტაძრის მშენებლობა (დაუწყიათ 1106). მანვე დააარსა ქართული კულტურის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი კერა ― გელათის აკადემია. დავით IV-ის განკარგულებით ააგეს ღვთისმშობლის სახელობის ეკლესია შიომღვიმეში.
ფრესკა, გელათი
დავით IV-ის კულტურულ-საგანმანათლებლო მოღვაწეობის შესახებ ქართველი ისტორიკოსების გარდა მნიშვნელოვან ცნობებს გვაწვდიან სომეხი მემატიანეები და მაჰმადიანი მწერლები. ისინი გვამცნობენ, რომ მეფეს ბიზანტიაში გაუგზავნია ახალგაზრდები ცოდნის მისაღებად; ცალკე სახლი აუგია მაჰმადიან მეცნიერთა, ფილოსოფოსთა და პოეტთათვის და თურმე ნივთიერადაც ეხმარებოდა მათ, ხანგამოშვებით კი საზეიმო დარბაზობასაც უმართავდა.
დავით IV-მ თავისი წვლილი შეიტანა ქართული ჰიმნოგრაფიის განვითარებაშიც. მას ეკუთვნის ორიგინალური პოეტური ნაწარმოები „გალობანი სინანულისანი“, რომელიც შუა საუკუნეების ქართული კულტურის იდეოლოგიური და ესთეტიკური მრწამსის გამოხატულებაა. იგი ეძღვნება სასულიერო ლირიკაში ღრმად დამუშავებულ (ეფრემ ასურის, იოსებ და თეოდორე სტუდიტეების, ანდრია კრეტელის, იოანე დამასკელის და სხვათა საგალობლები) სინანულის მოტივს. საგალობელში გადმოცემულია ზოგადსაკაცობრიო სევდა. დავით IV თავს ადარებს უმძიმესი ცოდვის ჩამდენთ და გამოთქვამს აზრს, რომ არ არსებობს დანაშაული, რომელიც მის სულს არ ამძიმებდეს. თავის ასეთ დამდაბლებაში ვლინდება ზნესრული ადამიანის მაღალი ეთიკური მრწამსი. დავით IV-ის საგალობელში შეცოდებათა შეგნებით უკვე დაძლეულია ცოდვა და ადამიანის დაცემით გამოწვეულ სევდას ახლავს ნათელი ტონები ადამიანის სრულქმნის ღრმა რწმენისა. „გალობანი სინანულისანი“ ქართული ლირიკის შედევრთა რიგში შეიძლება დავაყენოთ, რადგან მასში ავტორის ინდივიდუალური განცდა ამაღლებულია ზოგადსაკაცობრიო ტკივილამდე და მეფის ღაღადი თავის ცოდვილ ბუნებაზე საზ. რეზონანს იძენს.
დავით IV-ის ეპოქა იყო მწვავე კლასობრივი და შინაკლასობრივი ბრძოლების ხანა. ქვეყნის სიძლიერისა და ცენტრალიზაციის შენარჩუნებას მეფე შინაკლასობრივი მტრების (ცენტრალიზაციის მოწინააღმდეგე დიდგვარიანები) დათრგუნვისა და მოსახლეობის ექსპლუატაციის ხარჯზე ახერხებდა. მთელი მისი მოღვაწეობა ემსახურებოდა ფეოდალური საქართველოს გაძლიერება-ცენტრალიზაციას.
ტიტულატურა [რედაქტირება]
„ქრისტე, ადიდე დავით მეფე აფხაზთა, ქართველთა, რანთა, კახთა, სომეხთა“
დავითამდე ქართველ მეფეებს ჰქონდათ როგორც უცხოური (უმეტესად ბიზანტიური), ისე ქართული ტიტულები. ბიზანტიური ტიტულებიდან ქართველი მეფეები ატარებდნენ პატრიკიოზის, მაგისტროსობის, ნოველისიმოსის, სევასტოსისა და კურაპალატის ტიტულებს, რომელთაგან უმაღლესი კურაპალატობა იყო. თვით ბიზანტიაში სულ 18 ტიტული არსებობდა და ყველაზე საპატიო ტიტულს მეთვრამეტე – კეისარობა წარმოადგენდა, კურაპალატობა მეთექვსმეტე ტიტული იყო, ანუ მნიშვნელობით მესამე ადგილზე იდგა.
ქართველებიდან ბიზანტიამ ეს ტიტული პირველად ქართლის ერისმთავარს გუარამს მიანიჭა. დავით აღმაშენებელმა ერთიან საქართველოს მეფეთაგან პირველმა უარყო ბიზანტიური საკარისკაცო ტიტულები, როგორც ნიშანი ბიზანტიის ხელმწიფესთან თანასწორობისა.
ქართული ტიტულატურა (ტიტულების ჯგუფი), ჩამოყალიბებას ბაგრატ III–ის დროს იწყებს და დავითის შემდეგაც გრძელდება. ბაგრატმა აფხაზეთისა და ტაო-კლარჯეთის სამეფოები გაეერთიანა და შედეგად მიიღო ტიტული – „მეფე აფხაზთა და ქართველთა“[2].
დავით აღმაშნებლის საფლავი, გელათი
რანისა (არანი) და კახეთის შემოერთების შემდეგ, ქართველ მეფეთა ტიტულიც იზრდება და დავითი იწოდება: „მეფე აფხაზთა და ქართველთა, რანთა და კახთა“. მოგვიანებით ამას ემატება წოდება „მეფე სომეხთა“. მას მერე რაც დავითმა ლორე-ტაშირის სამეფო გაათავისუფლა და სომხეთის მეფეები დაიმორჩილა, ქართველ მეფეთა სრული ტიტული გახდა: „მეფე აფხაზთა, ქართველთა, რანთა, კახთა, სომეხთა“[3]
ლორე-ტაშირის გარდა შარვანიცა და ანისიც დავით აღმაშენებელმა სიცოცხლის ბოლო წლებში შემოიერთა და მისი მემკვიდრეების ტიტულატურაში აისახა კიდეც ეს მოვლენა[3]. კერძოდ, მათი ტიტულატურა ასეთი იყო: „მეფე აფხაზთა, ქართველთა, რანთა, კახთა და სომეხთა მეფისა და შარვანშა და შაჰანშა და ყოვლისა აღმოსავლეთისა და დასავლეთისა“.
გენეალოგია [რედაქტირება]
მთავარი სტატია : ბაგრატიონები.
დავით აღმაშენებელი, შიომღვიმის მონასტერი
ბაგრატიონთა სამეფო დინასტიას სათავე დაუდო აშოტ I-მა 809 წელს, შექმნა რა ტაო-კლარჯეთის სამეფო. 978 წელს ბაგრატ III სამი ქართული სამეფოს გაერთიანებით ქმნის გაერთიანებული ქართული სამეფოს.
ერთიანი საქართველოს სამეფო გენეალოგია დავითამდე, ასეთია:
ბაგრატ III (978-1014 წწ.)
მართა(?);
გიორგი I (1014-1027 წწ.)
1. მარიამ არწრუნი (გ. 1072 წლის შემდეგ), ვასპურაკანის მეფის სენაქერიმ II-ის ასული;
2. ალდე (?), ოსთა მეფის ასული;
ბაგრატ IV (1027-1072 წწ.)
1. ელენე არგიროსი (გ. 1033 წ.), ბიზანტიის იმპერატორ რომანოზ III–ის ძმიშვილი (მალევე გარდაიცვალა).
2. ბორენა (გ. 1073), ოსთა მეფის ურდურის ასული ;
გიორგი II (1072-1089 წწ.)
ელენე (გ. 1112 წ.);
დავით IV
სამეფო ოჯახი [რედაქტირება]
დავით IV სხვადასხვა დროს ორჯერ იყო დაქორწინებული:
რუსუდან ბაგრატუნი[1], სომხეთის მეფის ასული(?). მოგვიანებით ის მონაზვნად აღკვეცეს (?). შვილები:
დემეტრე I;
გურანდუხტი (?), ყივჩაყთა მთავრის ათრაქას ასული. შვილები:
ვახტანგი (ცუატა), თამარი, კატაჲ (ირინე), თამარ მრწემი[4].
უფროსი თამარი ცოლად ჰყავდა შირვანის შაჰს, მანუჩარ II-ს, კატაჲ (შემდგომში ირინე) – ბიზანტიის კეისარ იოანე კომნენოსის უმცროს ძმას, ალექსის, ხოლო თამარ მრწემი – ოსეთის მეფეს (იქორწინა დემეტრე I-ის დროს).
საინტერესო ცნობები [რედაქტირება]
დავით აღმაშენებლის მონეტა
დავით აღმაშენებლის დროშა. დროშაზე გამოსახულია ჯვარი და მარტორქა.
ლონდონში, ბრიტანეთის მუზეუმში დაცულია სპილენძის უნიკალური მონეტა, სავარაუდოდ 1118-1125 წწ. მონეტაზე გამოსახულია გვირგვინოსანი მეფე ბიზანტიურ საიმპერატორო სამოსში და მოცემულია ერთიანი საქართველოს მეფეთა სრული ტიტულატურა: „მეფე აფხაზთა, ქართველთა, რანთა, კახთა, სომეხთა“[5].
უფლისწული ვახტანგი, დავითის საგანგებო ანდერძით, დემეტრეს უნდა აღეზარდა და თავის შემდგომ სამეფო მისთვის დაეტოვებინა, თუმცა დემეტრემ ანდერძი არ შეასრულა[საჭიროებს წყაროს მითითებას];
ჰერალდიკოსთა ერთი ნაწილის აზრით დავით აღმაშენებლის დროშაზე გამოსახული იყო წმ. გიორგის ჯვარი და „ცხენი რქოსანი“[6].
იხილეთ აგრეთვე [რედაქტირება]
ყივჩაყთა გადმოსახლება საქართველოში;
დიდგორის ბრძოლა.
ლიტერატურა [რედაქტირება]
მეტრეველი რ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 3, გვ. 334-335, თბ., 1978 წელი.
საქართველოს ისტორია, ტ. I – უძველესი დროიდან XIX საუკუნის დასასრულამდე;
ლორთქიფანიძე, მარიამ (1987), „საქართველო XI-XII საუკუნეებში“, გვ. 80-118.
მარგიშვილი ს. მითები და რეალობა დავით აღმაშენებლის მეფობის შესახებ, თბ., „სიესტა“, 2006
By: sandra on 05/04/2012
at 17:26
yvelas didi madloba dzalian damexmaret
By: salome on 18/05/2012
at 08:40
yvelaze yvelazeee magariii mepeee iyooooo
By: likunia on 22/10/2012
at 14:29
Davit agmashenebeli,rom ara vin icis iarsebebda tu ara saqartvelo..meamayeba rom qartveli var..
By: Lika on 20/11/2012
at 16:02
martla madloba
By: mishiko on 26/11/2012
at 17:49
tamaric da davitic magari mefeeebi iyvnen magram samwuxarod ex
la arcerti ar gvyavs yvele mefe kargi iyo
By: nika on 28/01/2013
at 23:18
martlac kargimepe iyo daviti
By: mariii on 30/01/2013
at 22:55
kargi mepe iyo kargi ara yvelaze kargi)))))))))))))))
By: ანონიმური on 31/01/2013
at 16:37
dzalian kargi mepe iyo
By: kaxa on 04/02/2013
at 21:52
xo dzaliannnnnnn kargiii
By: mari on 07/02/2013
at 15:12
davit mefe iyo udzlieresi mefe man sakartvelo gaaertiana, man gaxsna savadmyofoebi da bevri akademiebi.mas dzalian uyvarda wignis kitxva. rodesac daxlil dakandzuli modioda saxlshi mashinac wignebs kitxulobda. chven misit dzalian madlieri vart.
By: iako 7 clis on 09/02/2013
at 19:54
didi madloba informaciistvis
By: mariami on 19/02/2013
at 19:43
me davaleba ar mqonda mara damaitnteresa:D:D:D:D
By: nika on 24/02/2013
at 12:26
dzalia kargi mepe iyo igi da tamari magram tamarze gamikvirda radgan qali iyo da ramdeni ragaca gaaketa qveyanashi
By: nika on 24/02/2013
at 12:40
vi dawera romel saukuneshi mefobso magis deda
By: ანონიმური on 20/10/2013
at 21:17
tu sheizleba dadet vin iyo davit axmasheneneblis mshoblebi yavda tu ara mas da an zma da vin iyo davitis meuxle
By: kaci on 02/02/2014
at 14:13
davit gexutune<3
By: xorava411 on 09/11/2014
at 21:31
გელათის მონასტერი
1110 წელს ქართველთა ლაშქარმა სამშვილდე აიღო, 1115 – რუსთავი, 1117 – გიში, 1118 – ლორე. 1121 წლის აგვისტოში დავით IV-ის მეთაურობით ქართველებმა ძლევამოსილი ომი გადაიხადეს მუსლიმანთა კოალიციური ლაშქრის წიააღმდეგ. ბრძოლა დიდგორთან მოხდა. ქართველებმა გაიმარჯვეს დავითის მოხერხებული ტაქტიკის წყალობით. დავითს ამ ომში მოუწია თავისი 55 – ათასიანი ლაშქრით შებმოდა თურქ – სელჩუკთა 300 – ათასიანი არმიას. მეფემ იმისათვის, რათა არ გაქცეულიყვნენ ბრძოლის ველიდან მეომრები. უკან წასასვლელი გზა ჩახერგა. გადაწმყვეტი ბრძოლის წინ მან შემდეგი სიტყვები წარმოთქვა: „ეჰე, მეომარნო ქრისტიანნო. თუ ქვეყნისა და ღვთის რჯულის დასაცავად ვიბრძოლებთ არათუ ეშმაკის ურიცხვ მიმდევართა ლაშქარს, არამედ თვით ეშმაკებსაც დავამარცხებთ.მაშ, ვილოცოთ სამშობლოსა და ქრისტესათვის და ფიცი დავდოთ, რომ აქ, ბრძოლის ველზე უფრო დავიხოცებით ვიდრე შერცხვენილნი გავიქცევით. ახლა კი ამ ხეობის შესავალი, რომლითაც აქ შემოვსულვართ, ხეთა ხშირი ხორგებით შევკრათ, ვინძლო ვისმეს გულში ჩარჩენილი გაქცევის სურვილი ამით ამოიქოლოს. მაშ გაემზადეთ ძმანნო და შვილნო, ქრისტესათვის და სამშობლოსათვის.“ ისტორიკოსებმა ამ შეტოქებას მუსლიმ ურიცხვ არმიასა და ქართველთა მცირერიცხოვან ლაშქარს შორის „ბრძოლაი საკვირველი“ შეარქვეს.
ამ ომის გამარჯვებით მათ დაიცვეს სამშობლო სრული განადგურებისაგან. დიდგორის ბრძოლაში გამარჯვების შემდეგ, 1122 წელს დავით IV-მ თბილისი შემოუერთა საქართველოს სამეფოს.
დავით IV-ის ბრძოლებს დიდი მნიშვნელობა ჰქონდა შირვანისთვისაც. ქართველებისა და შირვანელების ერთობლივი ბრძოლის შედეგად შირვანი გათავისუფლდა სელჩუკი დამპყრობლებისაგან. 1124 წელს დავით IV-მ შირვანი თავის გავლენას დაუმორჩილა. 1123 წელს დავით IV-მ სომხეთის მრავალი ქალაქი აიღო. ამავე წელს სომეხი მოსახლეობის დახმარებით აიღო ანისიც.
აღმშენებლობა [რედაქტირება]
დავით IV დიდად უწყობდა ხელს ვაჭრობისა და ხელოსნობის განვითარებას. მან შეღავათიანი პირობები შეუქმნა ვაჭრებს, ააგო ხიდები, გზები, ააშენა ფუნდუკები, სადაც სხვადასხვა ქვეყნის ვაჭრებს უფასოდ შეეძლოთ ღამისთევა. ამის შედეგად XII საუკუნის I მეოთხედში საქართველოში საქალაქო ცხოვრება განსაკუთრებით დაწინაურდა.
დავით IV-ის სახელთანაა დაკავშირებული გელათის ტაძრის მშენებლობა (დაუწყიათ 1106). მანვე დააარსა ქართული კულტურის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი კერა ― გელათის აკადემია. დავით IV-ის განკარგულებით ააგეს ღვთისმშობლის სახელობის ეკლესია შიომღვიმეში.
ფრესკა, გელათი
დავით IV-ის კულტურულ-საგანმანათლებლო მოღვაწეობის შესახებ ქართველი ისტორიკოსების გარდა მნიშვნელოვან ცნობებს გვაწვდიან სომეხი მემატიანეები და მაჰმადიანი მწერლები. ისინი გვამცნობენ, რომ მეფეს ბიზანტიაში გაუგზავნია ახალგაზრდები ცოდნის მისაღებად; ცალკე სახლი აუგია მაჰმადიან მეცნიერთა, ფილოსოფოსთა და პოეტთათვის და თურმე ნივთიერადაც ეხმარებოდა მათ, ხანგამოშვებით კი საზეიმო დარბაზობასაც უმართავდა.
დავით IV-მ თავისი წვლილი შეიტანა ქართული ჰიმნოგრაფიის განვითარებაშიც. მას ეკუთვნის ორიგინალური პოეტური ნაწარმოები „გალობანი სინანულისანი“, რომელიც შუა საუკუნეების ქართული კულტურის იდეოლოგიური და ესთეტიკური მრწამსის გამოხატულებაა. იგი ეძღვნება სასულიერო ლირიკაში ღრმად დამუშავებულ (ეფრემ ასურის, იოსებ და თეოდორე სტუდიტეების, ანდრია კრეტელის, იოანე დამასკელის და სხვათა საგალობლები) სინანულის მოტივს. საგალობელში გადმოცემულია ზოგადსაკაცობრიო სევდა. დავით IV თავს ადარებს უმძიმესი ცოდვის ჩამდენთ და გამოთქვამს აზრს, რომ არ არსებობს დანაშაული, რომელიც მის სულს არ ამძიმებდეს. თავის ასეთ დამდაბლებაში ვლინდება ზნესრული ადამიანის მაღალი ეთიკური მრწამსი. დავით IV-ის საგალობელში შეცოდებათა შეგნებით უკვე დაძლეულია ცოდვა და ადამიანის დაცემით გამოწვეულ სევდას ახლავს ნათელი ტონები ადამიანის სრულქმნის ღრმა რწმენისა. „გალობანი სინანულისანი“ ქართული ლირიკის შედევრთა რიგში შეიძლება დავაყენოთ, რადგან მასში ავტორის ინდივიდუალური განცდა ამაღლებულია ზოგადსაკაცობრიო ტკივილამდე და მეფის ღაღადი თავის ცოდვილ ბუნებაზე საზ. რეზონანს იძენს.
დავით IV-ის ეპოქა იყო მწვავე კლასობრივი და შინაკლასობრივი ბრძოლების ხანა. ქვეყნის სიძლიერისა და ცენტრალიზაციის შენარჩუნებას მეფე შინაკლასობრივი მტრების (ცენტრალიზაციის მოწინააღმდეგე დიდგვარიანები) დათრგუნვისა და მოსახლეობის ექსპლუატაციის ხარჯზე ახერხებდა. მთელი მისი მოღვაწეობა ემსახურებოდა ფეოდალური საქართველოს გაძლიერება-ცენტრალიზაციას.
ტიტულატურა [რედაქტირება]
„ქრისტე, ადიდე დავით მეფე აფხაზთა, ქართველთა, რანთა, კახთა, სომეხთა“
დავითამდე ქართველ მეფეებს ჰქონდათ როგორც უცხოური (უმეტესად ბიზანტიური), ისე ქართული ტიტულები. ბიზანტიური ტიტულებიდან ქართველი მეფეები ატარებდნენ პატრიკიოზის, მაგისტროსობის, ნოველისიმოსის, სევასტოსისა და კურაპალატის ტიტულებს, რომელთაგან უმაღლესი კურაპალატობა იყო. თვით ბიზანტიაში სულ 18 ტიტული არსებობდა და ყველაზე საპატიო ტიტულს მეთვრამეტე – კეისარობა წარმოადგენდა, კურაპალატობა მეთექვსმეტე ტიტული იყო, ანუ მნიშვნელობით მესამე ადგილზე იდგა.
ქართველებიდან ბიზანტიამ ეს ტიტული პირველად ქართლის ერისმთავარს გუარამს მიანიჭა. დავით აღმაშენებელმა ერთიან საქართველოს მეფეთაგან პირველმა უარყო ბიზანტიური საკარისკაცო ტიტულები, როგორც ნიშანი ბიზანტიის ხელმწიფესთან თანასწორობისა.
ქართული ტიტულატურა (ტიტულების ჯგუფი), ჩამოყალიბებას ბაგრატ III–ის დროს იწყებს და დავითის შემდეგაც გრძელდება. ბაგრატმა აფხაზეთისა და ტაო-კლარჯეთის სამეფოები გაეერთიანა და შედეგად მიიღო ტიტული – „მეფე აფხაზთა და ქართველთა“[2].
დავით აღმაშნებლის საფლავი, გელათი
რანისა (არანი) და კახეთის შემოერთების შემდეგ, ქართველ მეფეთა ტიტულიც იზრდება და დავითი იწოდება: „მეფე აფხაზთა და ქართველთა, რანთა და კახთა“. მოგვიანებით ამას ემატება წოდება „მეფე სომეხთა“. მას მერე რაც დავითმა ლორე-ტაშირის სამეფო გაათავისუფლა და სომხეთის მეფეები დაიმორჩილა, ქართველ მეფეთა სრული ტიტული გახდა: „მეფე აფხაზთა, ქართველთა, რანთა, კახთა, სომეხთა“[3]
ლორე-ტაშირის გარდა შარვანიცა და ანისიც დავით აღმაშენებელმა სიცოცხლის ბოლო წლებში შემოიერთა და მისი მემკვიდრეების ტიტულატურაში აისახა კიდეც ეს მოვლენა[3]. კერძოდ, მათი ტიტულატურა ასეთი იყო: „მეფე აფხაზთა, ქართველთა, რანთა, კახთა და სომეხთა მეფისა და შარვანშა და შაჰანშა და ყოვლისა აღმოსავლეთისა და დასავლეთისა“.
გენეალოგია [რედაქტირება]
მთავარი სტატია : ბაგრატიონები.
დავით აღმაშენებელი, შიომღვიმის მონასტერი
ბაგრატიონთა სამეფო დინასტიას სათავე დაუდო აშოტ I-მა 809 წელს, შექმნა რა ტაო-კლარჯეთის სამეფო. 978 წელს ბაგრატ III სამი ქართული სამეფოს გაერთიანებით ქმნის გაერთიანებული ქართული სამეფოს.
ერთიანი საქართველოს სამეფო გენეალოგია დავითამდე, ასეთია:
ბაგრატ III (978-1014 წწ.)
მართა(?);
გიორგი I (1014-1027 წწ.)
1. მარიამ არწრუნი (გ. 1072 წლის შემდეგ), ვასპურაკანის მეფის სენაქერიმ II-ის ასული;
2. ალდე (?), ოსთა მეფის ასული;
ბაგრატ IV (1027-1072 წწ.)
1. ელენე არგიროსი (გ. 1033 წ.), ბიზანტიის იმპერატორ რომანოზ III–ის ძმიშვილი (მალევე გარდაიცვალა).
2. ბორენა (გ. 1073), ოსთა მეფის ურდურის ასული ;
გიორგი II (1072-1089 წწ.)
ელენე (გ. 1112 წ.);
დავით IV
სამეფო ოჯახი [რედაქტირება]
დავით IV სხვადასხვა დროს ორჯერ იყო დაქორწინებული:
რუსუდან ბაგრატუნი[1], სომხეთის მეფის ასული(?). მოგვიანებით ის მონაზვნად აღკვეცეს (?). შვილები:
დემეტრე I;
გურანდუხტი (?), ყივჩაყთა მთავრის ათრაქას ასული. შვილები:
ვახტანგი (ცუატა), თამარი, კატაჲ (ირინე), თამარ მრწემი[4].
უფროსი თამარი ცოლად ჰყავდა შირვანის შაჰს, მანუჩარ II-ს, კატაჲ (შემდგომში ირინე) – ბიზანტიის კეისარ იოანე კომნენოსის უმცროს ძმას, ალექსის, ხოლო თამარ მრწემი – ოსეთის მეფეს (იქორწინა დემეტრე I-ის დროს).
საინტერესო ცნობები [რედაქტირება]
დავით აღმაშენებლის მონეტა
დავით აღმაშენებლის დროშა. დროშაზე გამოსახულია ჯვარი და მარტორქა.
ლონდონში, ბრიტანეთის მუზეუმში დაცულია სპილენძის უნიკალური მონეტა, სავარაუდოდ 1118-1125 წწ. მონეტაზე გამოსახულია გვირგვინოსანი მეფე ბიზანტიურ საიმპერატორო სამოსში და მოცემულია ერთიანი საქართველოს მეფეთა სრული ტიტულატურა: „მეფე აფხაზთა, ქართველთა, რანთა, კახთა, სომეხთა“[5].
უფლისწული ვახტანგი, დავითის საგანგებო ანდერძით, დემეტრეს უნდა აღეზარდა და თავის შემდგომ სამეფო მისთვის დაეტოვებინა, თუმცა დემეტრემ ანდერძი არ შეასრულა[საჭიროებს წყაროს მითითებას];
ჰერალდიკოსთა ერთი ნაწილის აზრით დავით აღმაშენებლის დროშაზე გამოსახული იყო წმ. გიორგის ჯვარი და „ცხენი რქოსანი“[6].
იხილეთ აგრეთვე [რედაქტირება]
ყივჩაყთა გადმოსახლება საქართველოში;
დიდგორის ბრძოლა.
ლიტერატურა [რედაქტირება]
მეტრეველი რ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 3, გვ. 334-335, თბ., 1978 წელი.
საქართველოს ისტორია, ტ. I – უძველესი დროიდან XIX საუკუნის დასასრულამდე;
ლორთქიფანიძე, მარიამ (1987), „საქართველო XI-XII საუკუნეებში“, გვ. 80-118.
მარგიშვილი ს. მითები და რეალობა დავით აღმაშენებლის მეფობის შესახებ, თბ., „სიესტა“, 2006
By: ანონიმური on 03/01/2015
at 14:00
დავით IV აღმაშენებელი (დ. 1073, ქუთაისი – გ. 24 იანვარი. 1125), საქართველოს მეფე 1089-1125, გიორგი II-ის ძე, ბაგრატიონთა დინასტიიდან. ერთ–ერთი ყველაზე წარმატებული ქართველი მონარქი, მოახერხა თურქ-სელჩუკთა ქვეყნიდან განდევნდა 1121 წელს დიდგორის ბრძოლაში მნიშვნელოვანი გამარჯვებით. მის მიერ არმიაში და მმართველობის სისტემაში გატარებულმა რეფორმებმა შესაძლებლობა მისცა ქვეყანა გაეერთიანებინა და მთელი კავკასიის მიწების საქართველოს დაქვემდებარებაში შემოეყვანა. ქრისტიანული კულტურის წამხალისებელი და თავად თავდადებული ქრისტიანი საქართველოს მართლმადიდებლური ეკლესიის მიერ წმინდანად არის შერაცხული.
დავითი, გიორგი II–სა და ელენეს ერთადერთი ვაჟი, დაიბადა 1073 წელს სატახტო ქალაქ ქუთაისში. მისი უფლისწულობა მოკლე აღმოჩნდა, რადგან ქვეყანაში შექმნილი პოლიტიკური ვითარების გამო, მამამისი იძულებული შეიქმნა ტახტიდან გადამდგარიყო და 16 წლის ძე გაემეფებინა. ეს ფაქტი დავითის კარგ განათლებაზე და სახელმწიფო საქმეში გათვიცნობიერებულობაზე უნდა მეტყველებდეს.დავით IV–ს მემკვიდრეობად ერგო თურქ-სელჩუკებისაგან დარბეული ქვეყანა, დაცარიელებული ქალაქები და სოფლები, მთებში გახიზნული დამშეული მოსახლეობა. გამეფებისთანავე დაიწყო ყმა-მოლაშქრეთა და მსახურეულ აზნაურთაგან მხედართა რაზმების შექმნა. ერთგული რაზმებით მეფე თავს ესხმოდა თურქ-სელჩუკებს, ავიწროვებდა მათ, სდევნიდა და მთაში გახიზნულ მოსახლეობას ბარად ჩამოსვლის პირობებს უქმნიდარეფორმები [რედაქტირება]
სახელისუფლო:
დავით IV ებრძოდა სახელმწიფოს ცენტრალიზაციის მოწინააღმდეგე დიდგვაროვან ფეოდალებს. 1093 წელს მან გამდგარი ლიპარიტ IV ბაღვაში შეიპყრო. თუმცა მონანიების შემდეგ გაათავისუფლა და ძველი ღირსებებიც დაუტოვა, მაგრამ ხელახალი ღალატის გამო, 1094 წელს კვლავ შეიპყრო და ორი წლის პატიმრობის შემდეგ საქართველოდან გააძევა. 1103 ლიპარტის ძის რატის გარდაცვალების შემდეგ დავით IV-მ გააუქმა კლდეკარის საერისთავო და ბაღვაშთა მამულები სამეფო დომენად გახადა, შემდგომში ნაწილი (არგვეთი) გელათის მონასტერს გადასცა. ამავე წელს დაამარცხა სამეფო კარის მოწინააღმდეგე ფეოდალები ― ძაგან და მოდისტოს აბულეთისძეები.
საეკლესიო:
საერო დიდგვარიანებთან ერთად მეფე ცენტრალური ხელისუფლების მოწინააღმდეგე საეკლესიო ფეოდალებსაც ებრძოდა. 1103 წელს მეფის თაოსნობით მოიწვიეს რუის-ურბნისის საეკლესიო კრება, რომელმაც სამეფო ხელისუფლების განმტკიცების ღონისძიებები გაატარა (უღირსი თანამდებობის პირების გადაყენება და მათ ნაცვლად მეფის ერთგულთა არჩევა, სასულიერო თანამდებობის პირთა ხელდასხმის წესის დამტკიცება, გვირგვინის კურთხევის წესის დაკანონება და სხვ.). ეს ღონისძიებანი ჩამოყალიბებულია კრების მიერ მიღებულ დოკუმენტში „ძეგლისწერაჲ რუის-ურბნისის კრებისაჲ“. სახელმწიფოს ძლიერების განმტკიცების საქმეში უდიდესი მნიშვნელობა ჰქონდა ჭყონდიდლისა და მწიგნობართ-უხუცესის თანამდებობების გაერთიანებას მწიგნობართუხუცეს-ჭყონდიდლის თანამდებობის შექმნას (სავარაუდებელია 1103-04). ამ თანამდებობის პირი ერთსა და იმავე დროს მაღალი სამოქალაქო და საეკლესიო მმართველი იყო.
საქართველოს სამეფო დავით IV–ის მმართველობაში
ეკონომიკური:
დავით IV-მ მთელი რიგი ღონისძიებები გაატარა სამონეტო საქმის მოსაწესრიგებლად. მოჭრა მონეტები როგორც ქართული, ისე არაბული ზედწერილით და რამდენადმე შეცვალა მონეტის ტიპი. რეფორმის შედეგად განმტკიცდა ფულის კურსი. მის დროს დიდი მნიშვნელობა მიენიჭა განსაკუთრებულ სასამართლო დაწესებულებას — სააჯო კარს.
სამხედრო:ფეოდალური ლაშქრის პრინციპზე აგებული ჯარი შინაგან ერთობას მოკლებული იყო. მტრის საბოლოო დაძლევისათვის საჭირო იყო ქვეყნის შეიარაღებულ ძალთა გარდაქმნა. დავით IV-მ ჩაატარა სამხედრო რეფორმები: ჯარი საგანგებოდ გაწვრთნა და იქ მტკიცე დისციპლინა დაამყარა, გარდაქმნა ბრძოლის ტაქტიკა. ამასთან, 1118-20 ჩრდილოეთ კავკასიიდან გადმოიყვანა და საქართველოში (ვარაუდით ქართლში) დაასახლა ყივჩაღთა 40 ათასი ოჯახი. მათგან მეფემ შექმნა მუდმივი ჯარი ― ორმოციათასიანი ლაშქარი, ერთგულ მოლაშქრეთაგან კი შეადგინა ხუთიათასიანი პირადი გვარდია ― „მონა-სპა“.
სამხედრო კამპანია [რედაქტირება]
1099 დავით IV-მ თურქ-სელჩუკებს ხარკი შეუწყვიტა. ქვეყანამ სრული დამოუკიდებლობა მოიპოვა. ამ დროიდან დაიწყო საქართველოს ეკონომიკური და კულტურული აღმავლობა. თურქ-სელჩუკთა ალაგმვის შემდეგ დავით IV შეუდგა ქართული მიწა-წყლის სრული გაერთიანებისათვის ბრძოლას. 1103 აიღო ზედაზენი. 1104 საქართველოს გაერთიანების მომხრე ჰერეთ-კახეთის დიდებულების (ქავთარისა და მისი დისწულების ― არიშიანისა და ბარამის) დახმარებით შემოიერთა ჰერეთი და კახეთი.
მოხარკე ქვეყნების დაკარგვა მძიმე დანაკლისი იყო თურქ-სელჩუკთათვის და სულთნის დიდმოხელემ, განძის ათაბაგმა ლაშქრობა მოაწყო საქართველოს მეფის ჰერეთ-კახეთიდან განსადევნად. 1104 ერწუხთან ბრძოლაში საქართველოს მხედრობამ გაიმარჯვა. განსაკუთრებული ვაჟკაცობა გამოუჩენია ომში დავით IV-ს.
გელათის მონასტერი
1110 წელს ქართველთა ლაშქარმა სამშვილდე აიღო, 1115 – რუსთავი, 1117 – გიში, 1118 – ლორე. 1121 წლის აგვისტოში დავით IV-ის მეთაურობით ქართველებმა ძლევამოსილი ომი გადაიხადეს მუსლიმანთა კოალიციური ლაშქრის წიააღმდეგ. ბრძოლა დიდგორთან მოხდა. ქართველებმა გაიმარჯვეს დავითის მოხერხებული ტაქტიკის წყალობით. დავითს ამ ომში მოუწია თავისი 55 – ათასიანი ლაშქრით შებმოდა თურქ – სელჩუკთა 300 – ათასიანი არმიას. მეფემ იმისათვის, რათა არ გაქცეულიყვნენ ბრძოლის ველიდან მეომრები. უკან წასასვლელი გზა ჩახერგა. გადაწმყვეტი ბრძოლის წინ მან შემდეგი სიტყვები წარმოთქვა: „ეჰე, მეომარნო ქრისტიანნო. თუ ქვეყნისა და ღვთის რჯულის დასაცავად ვიბრძოლებთ არათუ ეშმაკის ურიცხვ მიმდევართა ლაშქარს, არამედ თვით ეშმაკებსაც დავამარცხებთ.მაშ, ვილოცოთ სამშობლოსა და ქრისტესათვის და ფიცი დავდოთ, რომ აქ, ბრძოლის ველზე უფრო დავიხოცებით ვიდრე შერცხვენილნი გავიქცევით. ახლა კი ამ ხეობის შესავალი, რომლითაც აქ შემოვსულვართ, ხეთა ხშირი ხორგებით შევკრათ, ვინძლო ვისმეს გულში ჩარჩენილი გაქცევის სურვილი ამით ამოიქოლოს. მაშ გაემზადეთ ძმანნო და შვილნო, ქრისტესათვის და სამშობლოსათვის.“ ისტორიკოსებმა ამ შეტოქებას მუსლიმ ურიცხვ არმიასა და ქართველთა მცირერიცხოვან ლაშქარს შორის „ბრძოლაი საკვირველი“ შეარქვეს.
ამ ომის გამარჯვებით მათ დაიცვეს სამშობლო სრული განადგურებისაგან. დიდგორის ბრძოლაში გამარჯვების შემდეგ, 1122 წელს დავით IV-მ თბილისი შემოუერთა საქართველოს სამეფოს.
დავით IV-ის ბრძოლებს დიდი მნიშვნელობა ჰქონდა შირვანისთვისაც. ქართველებისა და შირვანელების ერთობლივი ბრძოლის შედეგად შირვანი გათავისუფლდა სელჩუკი დამპყრობლებისაგან. 1124 წელს დავით IV-მ შირვანი თავის გავლენას დაუმორჩილა. 1123 წელს დავით IV-მ სომხეთის მრავალი ქალაქი აიღო. ამავე წელს სომეხი მოსახლეობის დახმარებით აიღო ანისიც.
აღმშენებლობა [რედაქტირება]
დავით IV დიდად უწყობდა ხელს ვაჭრობისა და ხელოსნობის განვითარებას. მან შეღავათიანი პირობები შეუქმნა ვაჭრებს, ააგო ხიდები, გზები, ააშენა ფუნდუკები, სადაც სხვადასხვა ქვეყნის ვაჭრებს უფასოდ შეეძლოთ ღამისთევა. ამის შედეგად XII საუკუნის I მეოთხედში საქართველოში საქალაქო ცხოვრება განსაკუთრებით დაწინაურდა.
დავით IV-ის სახელთანაა დაკავშირებული გელათის ტაძრის მშენებლობა (დაუწყიათ 1106). მანვე დააარსა ქართული კულტურის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი კერა ― გელათის აკადემია. დავით IV-ის განკარგულებით ააგეს ღვთისმშობლის სახელობის ეკლესია შიომღვიმეში.
ფრესკა, გელათი
დავით IV-ის კულტურულ-საგანმანათლებლო მოღვაწეობის შესახებ ქართველი ისტორიკოსების გარდა მნიშვნელოვან ცნობებს გვაწვდიან სომეხი მემატიანეები და მაჰმადიანი მწერლები. ისინი გვამცნობენ, რომ მეფეს ბიზანტიაში გაუგზავნია ახალგაზრდები ცოდნის მისაღებად; ცალკე სახლი აუგია მაჰმადიან მეცნიერთა, ფილოსოფოსთა და პოეტთათვის და თურმე ნივთიერადაც ეხმარებოდა მათ, ხანგამოშვებით კი საზეიმო დარბაზობასაც უმართავდა.
დავით IV-მ თავისი წვლილი შეიტანა ქართული ჰიმნოგრაფიის განვითარებაშიც. მას ეკუთვნის ორიგინალური პოეტური ნაწარმოები „გალობანი სინანულისანი“, რომელიც შუა საუკუნეების ქართული კულტურის იდეოლოგიური და ესთეტიკური მრწამსის გამოხატულებაა. იგი ეძღვნება სასულიერო ლირიკაში ღრმად დამუშავებულ (ეფრემ ასურის, იოსებ და თეოდორე სტუდიტეების, ანდრია კრეტელის, იოანე დამასკელის და სხვათა საგალობლები) სინანულის მოტივს. საგალობელში გადმოცემულია ზოგადსაკაცობრიო სევდა. დავით IV თავს ადარებს უმძიმესი ცოდვის ჩამდენთ და გამოთქვამს აზრს, რომ არ არსებობს დანაშაული, რომელიც მის სულს არ ამძიმებდეს. თავის ასეთ დამდაბლებაში ვლინდება ზნესრული ადამიანის მაღალი ეთიკური მრწამსი. დავით IV-ის საგალობელში შეცოდებათა შეგნებით უკვე დაძლეულია ცოდვა და ადამიანის დაცემით გამოწვეულ სევდას ახლავს ნათელი ტონები ადამიანის სრულქმნის ღრმა რწმენისა. „გალობანი სინანულისანი“ ქართული ლირიკის შედევრთა რიგში შეიძლება დავაყენოთ, რადგან მასში ავტორის ინდივიდუალური განცდა ამაღლებულია ზოგადსაკაცობრიო ტკივილამდე და მეფის ღაღადი თავის ცოდვილ ბუნებაზე საზ. რეზონანს იძენს.
დავით IV-ის ეპოქა იყო მწვავე კლასობრივი და შინაკლასობრივი ბრძოლების ხანა. ქვეყნის სიძლიერისა და ცენტრალიზაციის შენარჩუნებას მეფე შინაკლასობრივი მტრების (ცენტრალიზაციის მოწინააღმდეგე დიდგვარიანები) დათრგუნვისა და მოსახლეობის ექსპლუატაციის ხარჯზე ახერხებდა. მთელი მისი მოღვაწეობა ემსახურებოდა ფეოდალური საქართველოს გაძლიერება-ცენტრალიზაციას.
ტიტულატურა [რედაქტირება]
„ქრისტე, ადიდე დავით მეფე აფხაზთა, ქართველთა, რანთა, კახთა, სომეხთა“
დავითამდე ქართველ მეფეებს ჰქონდათ როგორც უცხოური (უმეტესად ბიზანტიური), ისე ქართული ტიტულები. ბიზანტიური ტიტულებიდან ქართველი მეფეები ატარებდნენ პატრიკიოზის, მაგისტროსობის, ნოველისიმოსის, სევასტოსისა და კურაპალატის ტიტულებს, რომელთაგან უმაღლესი კურაპალატობა იყო. თვით ბიზანტიაში სულ 18 ტიტული არსებობდა და ყველაზე საპატიო ტიტულს მეთვრამეტე – კეისარობა წარმოადგენდა, კურაპალატობა მეთექვსმეტე ტიტული იყო, ანუ მნიშვნელობით მესამე ადგილზე იდგა.
ქართველებიდან ბიზანტიამ ეს ტიტული პირველად ქართლის ერისმთავარს გუარამს მიანიჭა. დავით აღმაშენებელმა ერთიან საქართველოს მეფეთაგან პირველმა უარყო ბიზანტიური საკარისკაცო ტიტულები, როგორც ნიშანი ბიზანტიის ხელმწიფესთან თანასწორობისა.
ქართული ტიტულატურა (ტიტულების ჯგუფი), ჩამოყალიბებას ბაგრატ III–ის დროს იწყებს და დავითის შემდეგაც გრძელდება. ბაგრატმა აფხაზეთისა და ტაო-კლარჯეთის სამეფოები გაეერთიანა და შედეგად მიიღო ტიტული – „მეფე აფხაზთა და ქართველთა“[2].
დავით აღმაშნებლის საფლავი, გელათი
რანისა (არანი) და კახეთის შემოერთების შემდეგ, ქართველ მეფეთა ტიტულიც იზრდება და დავითი იწოდება: „მეფე აფხაზთა და ქართველთა, რანთა და კახთა“. მოგვიანებით ამას ემატება წოდება „მეფე სომეხთა“. მას მერე რაც დავითმა ლორე-ტაშირის სამეფო გაათავისუფლა და სომხეთის მეფეები დაიმორჩილა, ქართველ მეფეთა სრული ტიტული გახდა: „მეფე აფხაზთა, ქართველთა, რანთა, კახთა, სომეხთა“[3]
ლორე-ტაშირის გარდა შარვანიცა და ანისიც დავით აღმაშენებელმა სიცოცხლის ბოლო წლებში შემოიერთა და მისი მემკვიდრეების ტიტულატურაში აისახა კიდეც ეს მოვლენა[3]. კერძოდ, მათი ტიტულატურა ასეთი იყო: „მეფე აფხაზთა, ქართველთა, რანთა, კახთა და სომეხთა მეფისა და შარვანშა და შაჰანშა და ყოვლისა აღმოსავლეთისა და დასავლეთისა“.
გენეალოგია [რედაქტირება]
მთავარი სტატია : ბაგრატიონები.
დავით აღმაშენებელი, შიომღვიმის მონასტერი
ბაგრატიონთა სამეფო დინასტიას სათავე დაუდო აშოტ I-მა 809 წელს, შექმნა რა ტაო-კლარჯეთის სამეფო. 978 წელს ბაგრატ III სამი ქართული სამეფოს გაერთიანებით ქმნის გაერთიანებული ქართული სამეფოს.
ერთიანი საქართველოს სამეფო გენეალოგია დავითამდე, ასეთია:
ბაგრატ III (978-1014 წწ.)
მართა(?);
გიორგი I (1014-1027 წწ.)
1. მარიამ არწრუნი (გ. 1072 წლის შემდეგ), ვასპურაკანის მეფის სენაქერიმ II-ის ასული;
2. ალდე (?), ოსთა მეფის ასული;
ბაგრატ IV (1027-1072 წწ.)
1. ელენე არგიროსი (გ. 1033 წ.), ბიზანტიის იმპერატორ რომანოზ III–ის ძმიშვილი (მალევე გარდაიცვალა).
2. ბორენა (გ. 1073), ოსთა მეფის ურდურის ასული ;
გიორგი II (1072-1089 წწ.)
ელენე (გ. 1112 წ.);
დავით IV
სამეფო ოჯახი [რედაქტირება]
დავით IV სხვადასხვა დროს ორჯერ იყო დაქორწინებული:
რუსუდან ბაგრატუნი[1], სომხეთის მეფის ასული(?). მოგვიანებით ის მონაზვნად აღკვეცეს (?). შვილები:
დემეტრე I;
გურანდუხტი (?), ყივჩაყთა მთავრის ათრაქას ასული. შვილები:
ვახტანგი (ცუატა), თამარი, კატაჲ (ირინე), თამარ მრწემი[4].
უფროსი თამარი ცოლად ჰყავდა შირვანის შაჰს, მანუჩარ II-ს, კატაჲ (შემდგომში ირინე) – ბიზანტიის კეისარ იოანე კომნენოსის უმცროს ძმას, ალექსის, ხოლო თამარ მრწემი – ოსეთის მეფეს (იქორწინა დემეტრე I-ის დროს).
საინტერესო ცნობები [რედაქტირება]
დავით აღმაშენებლის მონეტა
დავით აღმაშენებლის დროშა. დროშაზე გამოსახულია ჯვარი და მარტორქა.
ლონდონში, ბრიტანეთის მუზეუმში დაცულია სპილენძის უნიკალური მონეტა, სავარაუდოდ 1118-1125 წწ. მონეტაზე გამოსახულია გვირგვინოსანი მეფე ბიზანტიურ საიმპერატორო სამოსში და მოცემულია ერთიანი საქართველოს მეფეთა სრული ტიტულატურა: „მეფე აფხაზთა, ქართველთა, რანთა, კახთა, სომეხთა“[5].
უფლისწული ვახტანგი, დავითის საგანგებო ანდერძით, დემეტრეს უნდა აღეზარდა და თავის შემდგომ სამეფო მისთვის დაეტოვებინა, თუმცა დემეტრემ ანდერძი არ შეასრულა[საჭიროებს წყაროს მითითებას];
ჰერალდიკოსთა ერთი ნაწილის აზრით დავით აღმაშენებლის დროშაზე გამოსახული იყო წმ. გიორგის ჯვარი და „ცხენი რქოსანი“[6].
იხილეთ აგრეთვე [რედაქტირება]
ყივჩაყთა გადმოსახლება საქართველოში;
დიდგორის ბრძოლა.
ლიტერატურა [რედაქტირება]
მეტრეველი რ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 3, გვ. 334-335, თბ., 1978 წელი.
საქართველოს ისტორია, ტ. I – უძველესი დროიდან XIX საუკუნის დასასრულამდე;
ლორთქიფანიძე, მარიამ (1987), „საქართველო XI-XII საუკუნეებში“, გვ. 80-118.
მარგიშვილი ს. მითები და რეალობა დავით აღმაშენებლის მეფობის შესახებ, თბ., „სიესტა“, 2006
By: ანონიმური on 17/01/2015
at 11:12
gamarjobat, vinmee damexmareetttt erti temis modziebashi, ,,saqartvelo davitis memkvidreobis dros” tu vinmem icit momwereettt 😦
By: Anii Taa on 13/11/2015
at 16:21
dzalian miyvars dzalian kargi mefea
By: ანონიმური on 26/11/2015
at 15:57
ეს ორი ნაწარმოები შეიძლება დაემატოს სიას:
ჯანსუღ ღვინჯილია „სული აღმაშენებელი“
Click to access j.gvinjilia-suli-agmashenebeli.pdf
შოთა მესხია „ძლევაჲ საკვირველი“
Click to access sh.meskhia-dzlevai-sakvirveli.pdf
By: მარიამი on 09/03/2017
at 14:30